donderdag 28 april 2016

Erfgoed van Almelo, Deventer en de IJsseldelta op de kaart


Erfgoed op de kaart is een platform voor het ontsluiten van lokale historische informatie op de kaart. Door de licentie vorm is het voor organisaties makkelijk om snel te beginnen. Momenteel maken ruim 35 archiefdiensten, musea, erfgoedinstellingen en andere instellingen gebruik van Erfgoed op de Kaart.
Onder meer op basis van Google Maps kunnen bijzondere gebouwen en plekken getoond en beschreven worden, historische kaartlagen aangebracht, historische foto's toegevoegd en historische wandelingen uitgezet worden. Erfgoed op de kaart is ook geschikt voor de mobiele telefoon etc.

Overijssel
In Overijssel zijn/worden drie steden/gebieden ontsloten met behulp van Erfgoed op de kaart, te weten:
Almelo op de kaart, dat nog in ontwikkeling is.
Deventer op de kaart
IJsseldelta op de kaart

maandag 25 april 2016

Activiteiten in de Meivakantie 2016 voor kinderen in musea etc. in Overijssel


Denekamp - Natura Docet Wonderryck Twente - Diverse activiteiten

Deventer – Speelgoedmuseum – Spelen met je ogen

Enschede - Rijksmuseum Twenthe – Kinderactiviteiten

Enschede – TwentseWelle – Diverse activiteiten - kijk bij Agenda

Hengelo – Twents Techniek Museum HEIM – DOEmiddagen en andere activiteiten

Holten – Natuurdiorama Holterberg – Diverse activiteiten - kijk bij 'Activiteiten binnenkort'

Kampen - Speelgoedkabinet - Zie website

Lattrop - Cosmos Sterrenwacht - Meivakantie programma

Ommen – Nationaal Tinnen Figuren Museum – Diverse activiteiten

Zie voor overige (eendaagse) activiteiten en evenementen: Uit-agenda Overijssel en Uit met kinderen

vrijdag 22 april 2016

Nieuwe nummer Mijn Stad MIjn Dorp over onder meer 'De barones en de dominee, een verboden liefde'


Een jonge barones die al vroeg weduwe is 'vindt troost' bij een gehuwde dominee. Echt gebeurd in Zwolle in de negentiende eeuw. Als zij een kind van hem verwacht is de schande en achterklap groot. Wim Coster reconstrueerde de gebeurtenissen en sprak ook met nazaten van beiden. Het boek verscheen deze week. In het digitale tijdschrift Mijn Stad Mijn Dorp een voorproefje.
Datzelfde geldt voor het op 24 april te verschijnen boek Allemaal SAMen van Danielle Samuel. Ook van dit boek over het opgroeien in een getraumatiseerd Joods gezin, waarvan veel te veel familie is weggevallen tijdens de Tweede Wereldoorlog, een voorpublicatie.

In andere artikelen aandacht voor:
- de geschiedenis van de TET (nu Connexxion)
- Hannekemaaiers en Kiepkeerls
- de oorsprong van een middeleeuws psalter
- de streekromanschrijfster van Nijnatten-Doffegnies uit Diepenveen
- de Latijnse school in Oldenzaal
en daarnaast de vaste rubrieken met boekennieuws, beeld en geluid, de plek van, tentoonstellingen etc.

dinsdag 19 april 2016

Nominaties beste boek (fictie, non-fictie) en dialectverhaal van Overijssel

Wat is het beste Overijsselse boek van 2015? En wie heeft het beste verhaal in Streektaal geschreven? De eerste selectie heeft plaatsgevonden en de nominaties zijn bekend. Tijdens de feestelijke avond van Overijssel Verwoord op 19 mei aanstaande in het Kulturhus te Borne worden de winnaars bekend gemaakt. Dit jaar wederom een categorie fictie en non-fictie van het Overijssels Boek van het Jaar. De Schriefwedstried is dit jaar een nieuwe categorie.

Nominaties Overijssels Boek van het Jaar, Categorie Fictie

Metje Blaak | Jantina
Het levensverhaal van een moedige maar verguisde Enschedese vrouw, die in de Tweede Wereldoorlog met een Waffen-SS'er trouwde en zich later aansloot bij een verzetsgroep.


Hendrikje Koersen | De zachtmoedige kapelaan
Als de katholieke Leida verliefd wordt op de protestantse Kees besluit ze uit het klooster te treden.


Anne van der Meiden | n‘ Mirreweentervertealsel
Twentse versie van de ‘Christmas Carol’ van Charles Dickens.


Almar Otten | Vriendendienst
David Zomer wordt betrokken bij de strijd tussen een geheim genootschap met veel financiële macht en een nietsontziende moordenaar; hierbij blijken ook de moordenaars van premier Palme van Zweden een rol te spelen.


Nominaties Overijssels Boek van het Jaar, Categorie Non-fictie

Dick Boer | Het gezicht van de vakbeweging – Twente


René Borgerink | Op zoek naar Johan Huy


Evelyn Ligtenberg | Wij vertrouwen op onze keizer


Geuje van der Linde | Uit rivier en zee geboren: Honderd erven op het Kampereiland 1364 – 2014


Dirk J. de Vries | OnZichtbaar Zwolle


Jan van de Wetering | Een toekomst waarborgen: Twee ondernemende families, een landgoed en een verzekeringsbedrijf in Overijssel (1797-2015)


Nominaties Schriefwedstried 2016

Joop Hekkelman | Meer mag ’t neet wodden
Femmy Woltman | De naacht
Isis Zengering | Bi’j doar mien meak’n

Kijk verder voor meer informatie bij Overijssel Verwoord

donderdag 14 april 2016

Het is zover! Tubantia 1872-1945 gedigitaliseerd

Kranten zijn een fantastische historische bron. Wanneer deed een bepaalde term of woord zijn intrede. Hoe zat het precies met een bepaalde historische gebeurtenis en hoe werd er in die tijd (dus niet achteraf) tegen aan gekeken. Je vindt allerlei feiten waarmee je je stamboom kunt aanvullen. Etc.
Nu is het dan eindelijk zover. Nadat meer dan 11 miljoen pagina's van Nederlandse kranten uit alle regio's gescand zijn en online te bekijken, zijn nu voor het eerst Twentse krantenpagina's te aanschouwen. Gisteren werden drie miljoen pagina's toegevoegd aan Delpher van de Koninklijke Bibliotheek, de portal voor boeken, kranten en tijdschriften en daaronder zit de Tubantia van 1872 tot en met 1945. De Tubantia heeft verschillende titels gekend. Hoe zit dat precies?

Hieronder een historisch overzicht: gedigitaliseerd gedeelte
1872 Sinds 6 januari 1872 wordt de Tubantia uitgegeven door M.J. van der Loeff met de ondertitel “Volkscourant voor Twenthe”. Verschijnt 1 x per week op zaterdag.
1877 De Tubantia krijgt een nieuwe ondertitel: “Nieuws- en advertentieblad voor Twenthe”.
1879 Gaat 2x per week verschijnen op woensdag en zaterdag.
1902 Vanaf 1 februari 3x per week op dinsdag, donderdag en zaterdag.
1912 De Tubantia gaat vanaf 30 april 6x per week verschijnen en wordt daarmee het eerste dagblad in Twente. Het regionale Twentse nieuws betreft voor circa de helft Enschedees nieuws.
1914 Op 18 juni verandert de naam van de krant in Twentsch Dagblad Tubantia.
1917 1 oktober nieuwe naam: Twentsch Dagblad Tubantia en Enschedesche Courant.
1929 De naam van de uitgever verandert van M.J. van der Loeff in NV v/h firma M.J. van der Loeff. Het eigendom van de krant gaat na verloop van tijd over van de familie van der Loeff naar de familie Houwert.
1940 Rond 1940 is de Tubantia het grootste dagblad van Twente met circa 25000 abonnees.
80 % van de abonnees woont in Enschede of omringende plaatsen (Lonneker, Boekelo, Haaksbergen, Neede, Eibergen).
De krant wordt al snel aan banden gelegd door de Duitse bezetter. De medewerkers proberen zo goed en kwaad als het kan de zaak draaiende te houden en de opgelegde richtlijnen te ontduiken.
1942 Gedwongen fusie met Nieuwe Hengelosche Courant. Op de persen van drukkerij Smit in Hengelo wordt van 14 november 1942 tot 27 maart 1945 het Twentsch Nieuwsblad, dagblad voor Twente en Oost-Gelderland gedrukt.


Historisch overzicht Tubantia: nog niet gedigitaliseerd
1946 Alle kranten die na januari 1943 nog zijn verschenen krijgen na de oorlog een voorlopig verschijningsverbod opgelegd. Na behandeling van de zaak door de Commissie voor de Perszuivering mag de Tubantia vanaf 14 september 1946 weer verschijnen. De oplage is teruggelopen naar bijna 8000.
1947 Hengelosch Dagblad wordt gekocht door van der Loeff. Later dat jaar wordt ook de Vrije Twentsche en Achterhoekse Courant overgenomen, die in 1945 door het Parool op de markt was gebracht. Vanaf 8 september 1947 wordt naam van de krant Twentsch dagblad Tubantia en Enschedesche courant en Vrije Twentsche courant. Op 22 november 1951 wordt daar het woord Achterhoeksche nog aan toegevoegd.
1966 Opnieuw een naamsverandering (althans de woordvolgorde verandert): Tubantia : Twentsch dagblad, Enschedesche courant, Vrije Twentsche en Achterhoeksche courant. Op 24 december 1970 verdwijnt de lange ondertitel.
1975 Dagblad van het Oosten wordt overgenomen en wordt kopblad van Tubantia. Tubantia en kopbladen hebben dan 90.000 abonnees.
1979 Tubantia wordt op 4 sept. 1979 Dagblad Tubantia.
1993 Op 1 februari verdwijnt de naam Hengelo's Dagblad en op 18 april verdwijnt de naam Dagblad van het Oosten en wordt ook in Hengelo en Almelo en omgeving het Dagblad Tubantia bezorgd.
1996 Na samenvoeging op 2 maart met Twentsche Courant vanaf 1 oktober de nieuwe naam Twentsche Courant Tubantia.
1999 Vanaf 1 november ochtendblad.
2001 Edities en oplagen: Totale oplage 137.850. Ed. Enschede (30.100), ed. Hengelo (31.500), ed. Almelo (25.700), ed. Oldenzaal (17.800), ed. West (13.250), ed. Haaksbergen (11.800).

Over het digitaliseren van Twentse kranten van na 1945 schreef ik al eerder.


Ook digitale Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant uitgebreid. Onder de drie miljoen nieuwe pagina's bevindt zich ook een flink aantal jaargangen van deze krant, zodat het digitale krantenarchief nu de jaren 1845-1944 omvat.
Kijk hier voor een historisch overzicht betreffende de POZC.

dinsdag 12 april 2016

Canon van Nederland vanaf zomer 2017 in Openluchtmuseum

Het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem is samen met het Rijksmuseum bezig de permanente tentoonstelling Canon van Nederland in te richten. Het duurt nog even voor alles klaar is. Zomer 2017 moet het zover zijn.

Wat zal er zoal te zien zijn?
Via een ondergrondse tunnel belandt men in de prehistorie. Vervolgens kom je bij de tien tijdvakken van de Nederlandse geschiedenis, die eruit zien als filmsets. Een woordvoerster van het Rijksmuseum: 'Je bevindt je ineens in een huis, een dorpje, aan een oever of kade of in een landschap. Op zo’n filmset proberen we een samenhangend verhaal te laten zien. Bij Ontdekkers en Hervormers, de periode van 1450 tot 1600, laten we bijvoorbeeld zien hoe de Tachtigjarige Oorlog met Spanje zich ontwikkelde. Daar tonen we dan het schilderij De uitdeling van haring en wittebrood na de opheffing van het beleg van Leiden van Otto van Veen en een lakzegel van de Spaanse koning Filips II'. Zo worden er in elk tijdvak mini-exposities getoond met veel aandacht voor het dagelijks leven. Het publiek kan ook interactief aan de slag. Ook hoort bij elk tijdvak een dier dat in die betreffende periode in Nederland werd geïntroduceerd.
Daarnaast worden animaties vertoond van de veranderingen in het Nederlandse landschap en de landsgrenzen. Tenslotte worden alle vijftig canonvensters op een interactief scherm van 18 meter getoond.
Ook op dit moment worden al canonvensters die gereed zijn getoond verspreid over de gebouwen op het terrein van het Openluchtmuseum.


Foto: De Canon van Nederland expositiewand

vrijdag 8 april 2016

Muziek uit het oosten (89): Jan Ottink Band - Maak mie wakker

Een speciale rubriek – voor de liefhebbers van muziek. Van alles wat – in ’t Engels of in ’t plat. Goud en oud, nieuw of fout.


Al decennia lang maakt Jan Ottink popmuziek van hoog niveau, vaak in de streektaal, met teksten die ergens over gaan. Daniel Lohues met Skik zaten ooit in het voorprogramma van zijn band. Onlangs heeft de Jan Ottink Band de Gelderse Kleiroze voor het mooiste streektaallied ontvangen. Lees hier een recent interview met Jan Ottink. Deze opname is van drie jaar geleden, waarin Ottink onder de naam Hadiejan optreedt met zangeres Dianne Marsman.

donderdag 7 april 2016

A.s. zaterdag Avereester Historisch Spektakel op Kalkoventerrein Dedemsvaart


Op zaterdag 9 april wordt 's middags van 14.00 uur tot 18.00 uur op het Kalkoventerrein in Dedemsvaart een historisch spektakel opgevoerd. Ruim 130 vrijwilligers zullen het voor de gemeente Avereest stormachtige jaar 1888 gaan uitbeelden in een vier uur durend doorlopend schouwspel met op historische gebeurtenissen gebaseerde sketches die een aantal keren herhaald zullen worden.

De winter van 1887-1888 was erg koud en er kwam geen einde aan. Er kon niet gewerkt worden in het veen vanwege de vorst in de grond. Dit betekende bittere armoe. De arbeiders begonnen zich te roeren en gingen bollejagen (verhaal halen bij de veenbazen).
Burgemeester Van Barneveld voorzag problemen en vroeg om militaire ondersteuning. De Huzaren van Boreel sloegen hun kamp op in de buurt van Avereest. Dit alles wordt a.s zaterdag door toneelspelers/sters en figuranten uitgebeeld. Ook scenes uit het dagelijks leven toen worden nagebootst. Op de markt worden producten verkocht en het publiek kan meebieden op een openbare veiling.


maandag 4 april 2016

Zaterdag 9 april Twente Akademie dag in Twekkelo

Foto: Johanneskerk Twekkelo (Wikimedia Commons)

Zie onderstaande aankondiging

(ON)zin van de Twentse noaberschap in Twekkel
Zoaterdag 9 april is 't Twente Akademie Dag in Twekkel. Van 10.00 tot 12.15 doot in de Johanneskeark dree bekeande sprekkers oawer de zin en de onzin van de Twentse noaberschap. Inloop met koffie vanof 9.30 uur. Sprekkers: TC Tubantiacolumnist Theo Hakkert, Karla Pullen van Twentse Vriejwilligersorganisatie Trivium en historicus en cultureel antropoloog Siebe Rossel. Vroagen stellen en volop met mekoar distern. Twentaalvuurzitter Bert Groothengel leaidt het moarnprogramma. Het kost € 7,50. A'j ook weelt blieven lunchen kost 't € 12,50. Betalen an de koarke. In verbaand met de beschikboare plaatsen is anmelden verplicht biej Kreenksecretaresse Alie van der Veer: avanderveer@twenteakademie.nl
Vol = Vol! Kleenkt nit vreandelijk mer 't is nich aans.

Middagprogramma is nich verplicht en vriej entree: bekeande en onbekeande Twentse schrievers least verhalen vuur in de Johanneskeark. Muziek duur Gerjanne Dannenberg op piano en fagot. In 't Kulturhus is der ne bokenmoarkt. Wi'j doar zelf beuker verkopen en goan stoan, dan kan det. Ook anmeelden biej Alie van der Veer. Iej köant ook ne lekkere waandeling van een uur maken in de umgeving van de Johanneskeark oonder leiding van nen deskundigen gids. Maakt 'r nen mooien Twentsen moarn, middag of dag van.

vrijdag 1 april 2016

Kadastrale kaarten 1811-1832 nu in Beeldbank RCE


De kadastrale kaarten van 1811-1832 hebben na het beëindigen van WatWasWaar.nl een nieuwe plek gekregen. Ze zijn nu te bekijken in de beeldbank van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE).
In een uitgebreide handleiding wordt de weg gewezen naar de plek in de beeldbank waar deze kaarten te vinden zijn, maar hier is de rechtstreekse link.
Ook de verschillende zoekmogelijkheden worden in de handleiding aangegeven. Ik heb een en ander uitgeprobeerd en heb een voorkeur voor deze volgorde: zoek via het uitrolmenu eerst de provincie en vervolgens de gemeentenaam. Let op, het gaat om de gemeenten uit die tijd, dus je moet b.v. kiezen voor Hardenberg of Ambt-Hardenberg. Hetzelfde geldt voor Almelo, Ommen, Delden en Vollenhove. Je kunt natuurlijk ook via het zoekveld zoeken, maar dan vind je Zwollerkerspel niet als je dat toevallig zoekt wegens een typefout in het trefwoord (Zwollekerspel zonder R). Dit terzijde. Bij collecties kun je dan weer kiezen tussen Minuutplans, OAT's etc.

Wil je de kadastrale kaarten van een bepaalde gemeente bekijken klik op het linker pictogram (omgekeerde druppel) boven de resultatenlijst. Er verschijnt dan een hedendaagse kaart. Door voldoende in te zoomen verschijnen er blauwe pictogrammen die ongeveer de plek van de kadastrale kaarten aanwijzen.

Voorjaarsnummer 2016 dialecttijdschrift 'Van over de Iessel' verschenen


Het 'voorjaarsnummer' van het online-dialecttijdschrift Van over de Iessel is verschenen. Verhalen en gedichten in het Twents, Sallands en Vollenhoofs. Klik hier om het te lezen.