Top 5 meest bekeken blogposts 2016

Net als vorig jaar hier weer een lijstje van meest bekeken blogposts. Veel bezochte rubrieken als De Overijsselse boekenplank, Boekenmarkten in Overijssel, Festivals in Overijssel etc. laat ik buiten beschouwing.

De Top 5 is dan als volgt:

De groei van Overijsselse plaatsen tussen 1900-2015 op YouTube bekijken
Nieuwe websites met (historische) kaarten en plattegronden trekken altijd veel bezoekers. Wie in geschiedenis is geïnteresseerd heeft ook hier belangstelling voor.



Nieuwe website met historische kaarten: Navigeren door 16e-eeuws Nederland
Hier geldt hetzelfde als voor de blogpost hierboven.

Update van online oude adresboeken en telefoongidsen
Nog steeds een groot hiaat bij de digitalisering van oorspronkelijk bronnenmateriaal. Al blijkt uit deze blogpost dat er ook al heel wat ontsloten is.

De barones en de dominee, een verboden liefde in de 19de eeuw
Blijkbaar maakt de titel nieuwsgierig. Een mooi door Wim Coster verteld verhaal, geheel gebaseerd op historische feiten.

André Manuel over Tukkers, FC Twente en Grolsch
Voor wie deze weergave van een hilarisch optreden van André Manuel onverhoopt nog niet gezien heeft ...

Film d'Oale Markt Enschede 1860-2015 op Eerste Kerstdag bij RTV Oost

De film werd al tientallen keren vertoond in Enschede en staat nu voor Eerste Kerstdag op het programma bij RTV Oost om 20.00 uur en 23.00 uur. Film is misschien niet helemaal het juiste woord. Regisseur Peter Scholten bekeek duizenden foto's die door de tijd heen gemaakt zijn van het centrum rondom de Oude Markt en construeerde hiermee het verhaal van Enschede in de film 'd'Oale Markt 1860 - 2015'.
Acteur Laus Steenbeeke doet de stadsgeschiedenis uit de doeken, terwijl vele archieffoto's het verhaal visueel ondersteunen. De film is rijk aan verhalen, fragmenten, anekdotes, nieuwsfeiten, muzikaal gecomponeerd tot een geheel. De locatie heeft betekenis voor veel mensen, maar de film zal ook kijkers aanspreken die de plek niet kennen. De Oale Markt 1860 - 2015 deed mee aan de Gouden Kalf Competitie 2016.



Video hierboven: Peter Scholten vertelt over zijn film bij RTV Oost

Kerstnummer van gratis online tijdschrift 'Van over de Iessel' is uit

Het gratis online tijdschrift Van over de Iessel heeft een speciaal kerstnummer laten verschijnen met verhalen en gedichten in dialect. Wie in de stemming wil komen voor een oalerwetse kerst vindt hier genoeg geschikt materiaal.
Je kunt een gratis abonnement nemen op dit tijdschrift dat vier keer per jaar verschijnt. Dat kan hier.

Verkiezing Overijssels Boek van het Jaar en Skriefwedstried

In mei 2017 vindt Overijssel Verwoord plaats. Tijdens deze verkiezingsavond worden het Overijssels Boek van het Jaar 2016 in de categorieën fictie en non-fictie en de winnaar van de Schriefwedstried bekend gemaakt. Het is tot en met 22 januari mogelijk een boektitel aan te dragen voor de boekenprijs en tot en met 31 maart kan men een streektaalverhaal insturen. Overijssel Verwoord wordt georganiseerd door Rijnbrink, Athenaeumbibliotheek en Bibliotheek Deventer, Netwerk van Overijsselse Bibliotheken en Provincie Overijssel.

Aanmelden boeken
Wil je er zeker van zijn dat jouw favoriete boek in aanmerking komt? Je kunt een boek voordragen voor zowel de fictie als non-fictie categorie. Het aanmelden kan hier. Uit de aangemelde titels stellen juryleden een short list samen, waaruit zij een winnaar kiezen.

Aanmelden dialectverhaal
Het thema van dit jaar is "Onder ’n droad deur vretten”. Kijk hier voor alle informatie over deze schrijfwedstrijd.

Kijk hier voor de winnaars van vorig jaar.

50 jaar dagbladjournalistiek in 'De Zwolse' van Willem van der Veen

Zo’n 15 jaar geleden maakte ik een overzicht van ooit verschenen Overijsselse kranten, voor zover nog te achterhalen. De met afstand oudste krant bleek de in 1790 opgerichte door Tijl uitgegeven Provinciale Overijsselsche en Zwolsche Courant te zijn, die vanaf 1972 verscheen onder de titel Zwolse Courant. Tot 1988 bleef Tijl de uitgever. Dit is uniek. Geen enkele krant in Nederland werd zo lang door dezelfde uitgever uitgebracht. Wegener werd de nieuwe eigenaar, in 2002 werd de stadsredactie in Zwolle opgeheven en verdween de aloude naam Zwolse Courant. De Stentor was de opvolger. Wegener werd ook weer opgekocht en nu lezen we in veel Nederlandse regio’s allemaal het Algemeen Dagblad met een regionaal katern.

Boven: De auteur Willem van der Veen (rechts) in 1953 aan het werk voor het Nieuw Kamper Dagblad. Naast hem Hendrik van Heerde van het concurrerende Kamper Nieuwsblad. De laatste zou onder pseudoniem Havanha de populaire serie over Garriet Jan en Annechien publiceren.

Willem van der Veen heeft als journalist de laatste vijftig van de bijna 200 jaar Zwolse stadsredactie meegemaakt. Hij schetste in 11 boeiende artikelen in het Zwols Historisch Tijdschrift de geschiedenis van de krant. Deze artikelen zijn nu gebundeld en worden als e-book en als pdf aangeboden. Ik kocht de laatste voor € 3,99. En ik had er geen spijt van. Ik heb het in één ruk uitgelezen, als was het een spannende thriller.

In de eerste negentig pagina’s wordt de geschiedenis van Tijl tot 1950 beschreven, daarna vertelt de auteur uit eerste hand. Zo van het Gymnasium kon hij in 1951 aan de slag als (leerling)-journalist. Een opleiding bestond nog niet. Je leerde het vak in de praktijk. Je begon met het verslaan van vergaderingen en begrafenissen. In de jaren zestig begon hij een muziek-rubriek. De langste tijd van zijn werkzame leven was hij redacteur kunst, muziek, toneel etc.
In het persoonlijke verhaal van Willem van der Veen klinkt ook de tijdgeest door die de decennia tussen 1950 en 2000 kenmerkten. De jaren vijftig: ‘Zoete herinneringen aan een knusse, gemoedelijke, overzichtelijke tijd en tevens aan een archaïsche manier van journalistiek bedrijven’.
In die jaren en daarna kwamen journalisten van de diverse kranten en weekbladen elkaar tegen bij lokale gebeurtenissen, vergaderingen, uitvoeringen etc. En de café’s in de Zwolse binnenstad fungeerden ook als ontmoetingsplek voor de reporters. Een mooie tijd. Dat was voorbij toen de krant eind jaren zestig vanuit de binnenstad naar een industrieterrein verhuisde. ‘Ruim een decennium later werd het er nog saaier op toen ze niet meer achter hun digitale schermpjes waren weg te branden’.

Het einde van de zelfstandigheid van de krant kwam in de jaren tachtig in zicht. (Aangetrouwde) leden van de familie Tijl hadden altijd een één- of tweemans directie gevoerd. Totdat ‘het bedrijf werd bestuurd door een heel bataljon directieleden. De nieuwe baasjes wisselden elkaar af als regenbuien in een natte herfst, evenals hun dikke auto’s’.
Plots in 1988 werden personeel en ondernemingsraad overrompeld door de mededeling van de directie dat het aloude Tijl was gefuseerd (lees: overgenomen) door Wegener.

Aan het boek zijn nog drie bijdragen toegevoegd over de jongste twee decennia, geschreven door Janine Stougie, George Huisman en Ron Maat, die alle drie recent gestopt zijn als journalist voor de Stentor.

Foto boven: De offset-rotatiepers was jarenlang de trots van het bedrijf. Niet alleen de Zwolse Courant en haar kopbladen rolden er van de persen. Jarenlang werden ook de NRC en De Volkskrant in Zwolle gedrukt.

Na de belevenissen van dagbladjournalist Willem van der Veen gelezen te hebben zie ik wel enkele overeenkomsten met mijn eigen ervaringen. Het bibliotheekvak was jarenlang een mooi vak totdat er allerlei managers verschenen die beleid ging maken en reorganisaties doorvoerden.
Op krantengebied heeft een enorme verschraling van het aanbod plaatsgevonden en vechten de laatste regionale redacties voor hun bestaan. Gelukkig kunnen we met Willem van der Veen terugblikken naar hoe het vroeger was.

De Zwolse, 200 jaar venster op de wereld’ is te koop voor 4,99 in de Apple-store iTunes.
Via www.boekenbestellen.nl is er zowel een versie voor e-readers (ePub) als een PDF (tablet en computer) beschikbaar. Omdat deze uitgaven technisch iets eenvoudiger van opzet zijn is de prijs vastgesteld op 3,99 euro.

Muziek uit het oosten (95): Bökkers - Iederene hef een reden

Een speciale rubriek – voor de liefhebbers van muziek. Van alles wat – in ’t Engels of in ’t plat. Goud en oud, nieuw of fout.

Bökkers, zo'n beetje de opvolgers van Normaal, al wordt die indruk niet gewekt door bovenstaand nummer. Dan muj noar n aander nummer luustern.

Prachtig nostalgisch boek over jeugdliteratuur in Overijssel

De afgelopen week heb ik regelmatig gebladerd in het door mijn oud-collega Gees Bartels-Martens geschreven boek ABC, daar begint het mee: jeugdliteratuur van Overijssel. Niet dat ik veel van de hier behandelde jeugdboeken gelezen heb. Wél de Bob Evers-serie en laat deze in het boek nou uitgebreid besproken zijn, inclusief de bemoeienis van Peter de Zwaan?
Het boek is verdeeld in korte hoofdstukken: biografieën van schrijvers en illustratoren, stripverhalen, de oudste schoolboeken, jeugdboeken naar tijdperk, drukkers en uitgevers, bijzondere collecties etc.

Het boek leest prettig door de korte hoofdstukken en oogt ook nog heel goed vanwege de honderden prachtige nostalgische illustraties.

Het boek is te bestellen bij gees.bartels@home.nl

Meldt vernieuwende of mooie website of app aan voor Geschiedenis Online Prijs

Een keer per twee jaar wint een vernieuwende of verrassende website of apps, die geschiedenis als onderwerp hebben, de Geschiedenis Online Prijs. Iedereen kan een favoriete website of app aanmelden. Bij de vorige editie, in 2015, hebben zich meer dan 275 historische websites aangemeld.

Aanmelden kan vanaf 1 tot 24 december 2016 via www.geschiedenisonlineprijs.nl

Juryprijs en Publieksprijs
De jury van de Geschiedenis Online Prijs, deze editie voorgezeten door historicus Ad van Liempt, nomineert 20 geschiedenisapps of –sites waaruit zij een winnaar kiest.
De 3 beste websites of apps zullen uiteindelijk een prijs ontvangen.

Alle aangemelde websites en apps dingen mee naar de publieksprijs. De 3 websites of apps die de meeste stemmen weten te vergaren, ontvangen een geldbedrag. Er kan gestemd worden van 9 januari t/m 9 februari op bovengenoemde website.
Op donderdagmiddag 16 februari vindt de uitreiking van beide prijzen plaats in de Koninklijke Bibliotheek te Den Haag.

Kijk hier voor de winnaars in vorige jaren.

Historiek.net. de winnaar van de Publieksprijs in 2015

De Overijsselse Boekenplank (8)

Verschenen in de afgelopen maanden. Iets gemist of nieuwe titels? Mail mij even.

Zwerftochten door de Vechtvallei : artikelenserie in het Dagblad van het Oosten 1972-1975/ Gerrit Jan Eshuis. Historische Vereniging Hardenberg en Omgeving, 2016. 319 pag. ISBN 9789080533509 € 22,50

Vrijwilligers van de historische verenigingen van Hardenberg en Ommen hebben de reeks krantenartikelen van Gerrit Jan Eshuis, verschenen in het Dagblad van het Oosten in de periode 1972-1975, gebundeld in het boek ‘Zwerftochten door de Vechtvallei’. Dat was destijds ook de titel van de serie in de krant. De artikelen zijn nu uitgebreid met actuele gegevens. Vele prachtige foto’s en kaartjes zijn toegevoegd. Al eerder werden artikelen van Eshuis uitgegeven in boekvorm over het platteland in de omgeving van Almelo, Hellendoorn en Nijverdal.

Vooruitboeren: Overijssel 1950-2000/ Ewout van der Horst, Martin van der Linde, fotografie: Albert Bartelds.. Uitgeverij WBOOKS, 2016. 204 pag. € 19,95

Van paarden naar trekkers, van melkbussen naar koeltanks. De boerderij als gemengd familiebedrijf transformeerde langzaam naar een gespecialiseerde onderneming. De oudere generatie boeren heeft het leven en werken op de boerderij revolutionair zien veranderen. Binnen het tijdsbestek van een paar decennia kreeg het platteland een compleet ander aanzien. Rondom historische boerderijen schoten nieuwe bedrijfsgebouwen als paddenstoelen uit de grond. Snijmaïs en gras verdrongen het graan en de akkertjes met aardappels of suikerbieten.

Geldermannen en vrouwen: fabriekslevens en historie van H.P. Gelderman en Zonen OLdenzaal/ Dick Schlüter. Heinink, 2016. 200 pag. € 29,95

Een halve eeuw geleden beheerste het textielbedrijf H.P. Gelderman & Zonen (HPG) het leven in Oldenzaal en wijde omgeving. Van maandag tot en met zaterdag deelden talloze gezinnen hun dagen in op basis van het geluid van de stoomfluit. En op zondag bepaalden de klokken van de katholieke kerken het leven. Op zeker moment lag aan de Enschedesestraat/Spoorstraat een bedrijfsterrein van rond de 20 hectare waar begin jaren vijftig meer dan 2.000 mannen en vrouwen uit Oldenzaal en omgeving naar `het fabriek' gingen.
Net als elders in Twente zette de teloorgang in de textiel halverwege de jaren zestig in. Na verschillende reorganisaties en een fusie in 1970 met Koninklijke Nijverdal-Ten Cate sloot de Werkmaatschappij Gelderman in 1981 de poort.
Hoe kijken mensen terug op die textielsamenleving? Hoe sociaal was de directie tegenover de vele Geldermannen en vrouwen? Welke tastbare sporen, verhalen en historie heeft HPG ons nagelaten? Dit boek - rijkelijk voorzien van nog niet eerder gepubliceerde illustraties en gegevens - geeft daar op toegankelijke zowel als wetenschappelijk verantwoorde wijze een antwoord op.

Een spoor van verwoesting; wederopbouw boerderijen in Salland/ Ewout van der Horst. Stichting Sallands Erfgoed. 128 pag. ISBN 9789081861137 € 14,95

Iedere Sallander herkent die typische boerderijen met hun rode pannendaken, maar het verhaal erachter is minder bekend. Meer dan 250 bouwboerderijen in Salland zijn tijdens de oorlog verwoest en na die tijd met steun van het rijk weer opgebouwd. Stichting Sallands Erfgoed heeft een boek uitgebracht over deze wederopbouwboerderijen, met verhalen van de laatste oorlogsgetuigen en van de huidige bewoners.

De vissen van Overijssel/ Martijn Schiphouwer. Nijmegen: Stichting Ravon, 2016. 214 pag. ISBN 9789080343085 € 19,95

Met de grote diversiteit aan watertypen biedt Overijssel interessant leefgebied voor vissen. Van 62 vissoorten zijn de kenmerken, de ecologie en een actueel overzicht van de verspreiding beschreven. Afzonderlijke hoofdstukken gaan in op de indeling van Nederlandse zoetwatervissen, de watertypen in Overijssel, de sport- en beroepsvisserij en het voor vissen relevante beleid en beheer. Alle onderwerpen worden ondersteund met foto’s, kaarten, figuren en tabellen.

Twenthe(1200-1500) en de Duitse Hanze/ Gerard Seyger. 3 delen. Enschede : Uitgeverij Twentse Media, 2016. ISBN 9789071517464 € 55,-

In 1474 heeft Oldenzaal als een van de Hanzesteden, die belang hadden bij de handel op Engeland de Vrede van Utrecht geratificeerd. De aandacht van Hanzesteden ging tot nu toe overwegend uit naar aan-het-water gelegen Hanzesteden. Een kentering begint zich evenwel af te tekenen. De Hanze vindt in de regio plaats, luidt een moderne stelling. Gerard Seyger heeft veel onderzoek gedaan op dit gebied en heeft daardoor ook veel genealogisch interessant materiaal geïnventariseerd uit de periode 1200-1500.

Gisbert Cuper: Deventer burgemeester en geleerde (1644-1716)/ Catherine Bolkestein. Deventer: Corps 9 Publishers, 2016. 80 pag. ISBN 9789079701438 € 13,95

Gisbert Cuper (1644-1716) studeerde in Leiden onder andere oudheidkunde. In 1668 werd hij hoogleraar klassieke geschiedenis en letterkunde aan het Athenaeum Illustre van Deventer. Daarnaast was hij gedurende een lange reeks van jaren lid van de Deventer magistraat en vele malen burgemeester van de stad. Als lid van de Staten-Generaal was hij een trouwe dienaar van stadhouder Willem III.

Met talloze toonaangevende geleerden in heel Europa correspondeerde Cuper over uiteenlopende vraagstukken op staatkundig, etnologisch en oudheidkundig gebied. Hij was de spil van een omvangrijk wetenschappelijk netwerk.

Markelo in de Tweede Wereldoorlog/ Stichting Heemkunde Markelo. 2016. 248 pag. € 15,-

De Stichting Heemkunde Markelo heeft geprobeerd alle facetten van de oorlogsperiode te bundelen en in een zo compleet mogelijke weergave in een boekwerk op te nemen. Kijk ook hier.

Beoogde veiling Herinckhave 1916 : Fleringer boerenland in boerenhand/ Stichting Historisch Onderzoek Fleringen. 162 pag. ISBN 9789463230285

Het is exact 100 jaar geleden dat de grote veiling van het landgoed Herinckhave te Fleringen plaatsvond. Maar liefst 35 boerenerven met bijbehorende landerijen en bospercelen die bij het landgoed horen, stonden in 1916 centraal in deze openbare verkoop. Het was een periode van grote onzekerheid voor de pachtboeren. Maar ook binnen de familie had er van alles gespeeld voorafgaande aan de verkoop. Stichting Historisch Onderzoek Fleringen maakte een reconstructie van de gebeurtenissen. In het boek is te lezen hoe het afliep met de pachtboeren en het landgoed.
Het boek is te bestellen via e-mailadres: herinckhave1916@gmail.com Als aanvulling op het boek wordt ook de veilingcatalogus, het bomenboek en de bij de veiling behorende kadastrale kaart opnieuw gedrukt en uitgegeven tegen de prijs van € 15, een complete set kost € 30,-

‘Op het uitgelezen moment’: Zestig spannende ontmoetingen/ Dolf Ruesink. 2016. 256 pag. ISBN 978-90-825879-0-6 € 15,-

Dolf Ruesink viert zijn veertigjarig dienstjubileum als journalist bij Tubantia met de uitgave van zijn eigen boek ‘Op het uitgelezen moment’. Een bijzonder boek met vele beroemdheden als figurant in verhalen ver buiten de Twentse grenzen. Verhalen die niet eerder zijn gepubliceerd. Dolf had mooie gesprekken met topsporters als Dafne Schippers en Ruud Gullit, interviewde ABBA, Rolling Stones en Eagles, ontmoette Michail Gorbatsjov en maakte reportages in Afghanistan, Rwanda en Bosnië.

Tubbergen, van doctor Schaepman tot doctor... / Martin Paus. Stichting Heemkunde Tubbergen, 2016. 248 pag. ISBN 9789082365955

Een bundel met unieke verhalen van de aan de gemeente Tubbergen gelieerde doctoren. De auteur kwam op het idee toen hij bij zoektocht naar de bekendste Tubbergse doctor, dr. Schaepman, op een reeks andere doctoren stuitte. Kijk ook hier en hier.

Van kloosterkapel naar dorpskerk/ Lamberthe de Jong. Historische Vereniging Diepenheim, 2016.

De bijzondere geschiedenis van de dorpskerk, die in 1411 werd gebouwd als onderdeel van het vrouwenklooster van de Moderne Devotie. Kijk ook hier.

Het Hilligenpad: zwerven door Twente/ samengesteld door: Lenneke Cuijpers e.a.. Utrecht: Matrijs, 2016. 144 pag. ISBN 9789053455128 € 17,50

Het Hilligenpad is een vijfdaagse wandelroute door Noordoost Twente met als motto: tijd voor jezelf én het landschap! In deze moderne pelgrimsroute wandel je van Hof Espelo in vijf dagen naar het retraitecentrum De Zwanenhof. Het pad gaat door de gemeente Enschede, Losser, Oldenzaal, Dinkelland, Tubbergen en Borne.

Sagen legenden spokerijen uit Twente en het Graafschap Bentheim/ Jan Bornebroek. De Heurne : Geunhuis producties, 2016. 128 pag. ISBN 9789079864355 € 12,50

Roof, moord en doodslag, smachtende en onbeantwoorde liefde, tomeloze wraakzucht en grenzeloze toewijding zijn o.a. de ingrediënten van oeroude en meer recente sagen, legenden en gruwelijke spookverhalen uit Twente en het Graafschap Bentheim. Kijk ook hier.

Op het Schild in Rijssen/ Wim Vlogtman. Rijssens Museum, 2016. 100 pag. ISBN 9789082466928 € 11,90

Herinneringen aan de jaren vijftig van de vorige eeuw. Kijk ook hier.

Jodenvervolging in twaalf portretten/ Dammis Baan e.a.. Stichting Judaica Zwolle, 2016. 96 pag. ISBN 9789080095205 € 12,50

Wie inzicht wil krijgen in wat het betekende om Jood te zijn onder de terreur van de nazi's, kan het beste proberen de gevolgen ervan op individueel niveau te begrijpen. Daarom worden in dit boek de persoonlijke levensverhalen geschetst van Joodse Zwollenaren die leefden tijdens de Tweede Wereldoorlog en die de Holocaust aan den lijve ondervonden. Kijk ook hier.

Vrijheid het verdedigen waard: De Krim 1940-1945/ door Henny van Faassen; bew. door Jan Altena. 2016. € 22,95

In 18 hoofdstukken wordt verteld over de gebeurtenissen en situaties tijdens de bezettingstijd in De Krim. Kijk ook hier.

En verder nog verschenen:
* Pioniers in Optiek – 125 jaar optiek aan de Vispoortenplas (Zwolle)
* over Historie Martinuskerk Losser
* een fotoboek van Peter Leeuwen over Almelo in de jaren tachtig
* Historisch Welsum, deel 5
* Nog iene dan .. het Vroomshoops caféboek
*