donderdag 26 maart 2020

Onlangs verschenen: "De oorlog gaat nooit voorbij. Overijssel 1940-1945'


Gelukkig verschijnen er nog boeken tussen de corona perikelen door. In het kader van 75 Jaar Vrijheid brachten historici van de IJsselacademie 25 oorlogsverhalen uit Overijssel bijeen. Ze plaatsen de persoonlijke geschiedenissen in een historische en actuele context. Door de koppeling aan thema’s als de April-meistaking, de luchtoorlog en de Hongerwinter, geven de verhalen bij elkaar een aangrijpende indruk van Overijssel in oorlogstijd.
Ewout van der Horst, Marco Krijnsen en Martin van der Linde schreven dit overzichtswerk van de Tweede Wereldoorlog in Overijssel, waarin 25 nieuwe en vaak onbekende verhalen met veel aandacht voor de doorwerking van de oorlog tot op heden en fotograaf Albert Bartelds maakte de portretfoto's.

Gegevens: De oorlog gaat nooit voorbij, Overijssel 1940-1945. 208 pagina's. ISBN 9789462583771. € 24,95

maandag 23 maart 2020

Wandel virtueel door musea en natuurgebieden

Op deze website kun je tien van 's werelds meest bekende musea bezoeken. Op dezelfde website staan ook links naar rondleidingen door natuurparken, de Chinese muur etc. Niet alle links werken, maar verreweg de meeste wel.


Nederland
Natuurmonumenten heeft ook een aantal virtuele wandelingen online gezet. Het betreft 20 natuurgebieden verspreid door het hele land.

dinsdag 17 maart 2020

De Overijsselse Boekenplank (22), recent verschenen boeken

Hieronder de oogst aan boeken over Overijsselse onderwerpen van de afgelopen maanden.

"Stevichheit om te leren gaen": de stedelijke Zwolse weeshuizen tussen 1550 en 1970/ Gégé Callenbach. Nijkerk: Stichting Callenbach-Meerburg, 2019. 317 pag. ISBN 9789081408233 € 24,95


Vanaf 1550 had Zwolle een weeshuis voor kinderen van burgers. Vanaf 1670 was er ook een tweede huis voor armere Zwolse wezen. Het oppertoezicht over beide huizen lag bij het stadsbestuur. Callenbach gaat in op de organisatie ervan, het pedagogische klimaat, de gang van zaken en de manier waarop het gemeentebestuur en het weeshuisbestuur met elkaar omgingen. Tot slot vertelt hij hoe het vermogen van de vroegere weeshuizen nu nog wordt ingezet voor Zwolse jeugd en jongeren tot 25 jaar.

De IJsselkogge: Hanzeverleden boven water/ Wouter Waldus. Utrecht: Uitgeverij Matrijs, 2019. 168 pag. ISBN 9789053455470 € 19,95


Publieksversie van eerder verschenen monografie. Bevat informatie in woord en beeld over de vondst en lichting van een vijftiende-eeuws koggeschip bij Kampen, de reconstructie en de functie van dit soort transportschepen.

Winterschilder: het leven van Hendrick Avercamp, de stomme van Campen/ Paul Reichenbach. Grapic novel. Kampen: Pear Productions, 2020. 48 pag. ISBN 9789078718338 € 14,90


Hendrick Avercamp, bekend als 'de stomme van Campen', is één van de grote schilders van de 17e eeuw. Hij is vooral bekend door zijn winterse taferelen met heel veel mensen op het ijs, en om die reden wordt hij ook wel 'de winterschilder' genoemd.

Deventer Vertellingen: Op weg naar de soos - Oud en Nieuw/ Henk J. van Baalen. Twello: H.J. van Baalen, 2019. 320 pag. ISBN 9789082785531 € 24,50


Veertigste boek van de auteur. Het boek bevat oude en nieuwe verhalen.

Van droefheid naar vreugde: 1933-1949: van Hitlers duisternis naar het zonlicht over de Karmel/ Jakob Adler. Vledderveen: Uitgeverij Toetssteen, 2019. 240 pag. ISBN 9789492818072 € 18,95


Memoires (1933-1945) van een Duits-joodse vluchteling die na de Tweede Wereldoorlog naar Israël emigreerde en onder meer onderdook op diverse plekken in de Kop van Overijssel.

De Mooiste Fotolocaties Van Oost-Nederland: 145 natuurgebieden en 600 locaties. Pix Factory, 2020. 368 pag. € 44,90


Wat zijn de beste plekken in Flevoland, Gelderland en Overijssel, wat is het beste moment van de dag en hoe weet je zeker dat het de moeite waard is? Bevat exacte GPS-locaties.

De schilders langs de IJssel/ Linda Barendse. Zwolle: WBOOKS, 2019. 199 pag. ISBN 9789462583511 € 22,95


Overzicht van een honderdtal schilderijen, van verschillende schilders uit verschillende perioden, die de rivier de IJssel en de directe omgeving daarvan als onderwerp hebben.

Het markeboek van Dulder 1647-1845: verslagen van het bestuur en bijzonderheden uit de marke Dulder: een boeiende inkijk in het leven van de vroegere inwoners van de marke Dulder/ Werkgroep Markeboek Dulder. Weerselo: Vereniging Heemkunde oalde Gemeente Weersel, 2019. 396 pag. ISBN 9789080462236 € 24,95


Transcriptie van het markeboek, aangevuld met een uitgebreide toelichting op de aan de marke gekoppelde begrippen.

Het leven ligt op straat: het verhaal van Joop van Ommen/ Anton Cramer. Zwolle, 2019. 155 pag. € 16,95


Het levensverhaal van Joop van Ommen: Zwols strijder voor de rechten van dak- en thuislozen.

De Hanze: kooplui, koningen, steden en staten/ Jan J.B. Kuipers. Zutphen: Walburg Pers, 2019. 159 pag. ISBN 9789462494466 € 29,99


Geschiedenis van het internationale, middeleeuwse handelsverbond.

De vloek van Voorst/ Joke Eikenaar. Rijswijk: De Vier Windstreken, 2019. 196 pag. ISBN 9789051167672 € 14,95


Het boek speelt zich af in het Zwolle van de veertiende eeuw. In het jaar 1361 stond aan de rand van een moeras bij Zwolle het machtige kasteel de Stins van Voorst van roofridder Zweder, de schrik van de omgeving. Daar gevaarlijk dichtbij was ook de ontmoetingsplek van de vijftienjarige geitenhoedster Meike en de dertienjarige rijkeluiszoon Jorrik, die ondanks het standsverschil vrienden waren. Zweder van Voorst onderdrukte de bevolking en plunderde waar hij kon. Fictie, vanaf 13 jaar.

De nacht van St. Lucie: De zwartste nacht die Zwolle ooit beleefde/ Bert Dijkink. Stripboek. Zwolle: Spa uitgevers, 2019. 52 pag. ISBN 9789089320292 € 6,50


Het staat bekend als de bloederigste nacht ooit in Zwolle: de onthoofding van tientallen Zwolse ambachtslieden als gruwelijke climax van een politieke crisis. Mooi onderwerp voor een stripboek, vond Bert Dijkink uit Zwolle.

zondag 15 maart 2020

Honderd jaar geleden: Spaanse griep.


De Spaanse griep die woedde in 1918-1919 eiste meer slachtoffers dan de Eerste Wereldoorlog. Wereldwijd stierven 25 miljoen mensen, waarvan 2 miljoen in Europa en 60.000 in Nederland. De piek van de pandemie lag in het najaar van 1918, hoewel het virus in 1919 ook hier en daar weer de kop opstak, met name in augustus.
De ziekte ging gepaard met longontsteking en hoge koorts en de slachtoffers hadden bloedingen uit verschillende slijmvliezen, vooral uit de neus. Ook kregen ze vaak een blauwachtige gelaatskleur. Door het grote verlies aan energie was men niet meer in staat te eten of te drinken. De ademhaling werd steeds moeilijker en binnen enkele dagen trad de dood in.
Verreweg de meeste slachtoffers vielen in de leeftijdsgroep 20-40 jaar. Vermoed wordt dat de ouderen die een eerdere griepepidemie van 1890 hadden meegemaakt, er immuun voor waren geworden.
Ondanks allerlei 'wondermiddelen' die op de markt kwamen viel er niets te doen tegen de ziekte. Pas in 1933 werd een virus als verwekker erkend.

Overijssel
De eerste gevallen in deze provincie waren geconstateerd in Almelo. Bij een man die werkte voor Krupp in het Duitse Essen werd de ziekte op 7 juli vastgesteld. Een tweede en derde patiënt werkten ook bij Krupp. Volgens een opgave uit de Staatscourant werd binnen Overijssel Vriezenveen het zwaarst getroffen. Van juli tot en met oktober overleden daar 146 mensen aan de Spaanse griep. Overijssel behoorde tot de zwaarst getroffen gebieden in Nederland.
Opvallend waren de verschillen binnen de provincie. In Kampen kwam men verpleegsters tekort. In Enschede werden 'semi-artsen' uit Amsterdam gehaald ter ondersteuning van de lokale medici. Maar in Zwolle merkte men weinig van de griep. Terwijl elders scholen gesloten werden, vergaderingen, voorstellingen en kerkelijke activiteiten afgelast werden, gingen in Zwolle toneel- en muziekvoorstellingen gewoon door. Na oktober nam de griepgolf langzaam af en verschenen er steeds meer berichten in de krant over een nieuwe golf: een enorme stroom vluchtelingen - vooral afkomstig uit Frankrijk, Duitsland en België. Maar dat is weer een ander verhaal.

(Bronnen: Wim Coster. Bij nacht en ontij: rampspoed in Overijssel en Wikipedia)

dinsdag 10 maart 2020

Muziek uit het oosten (103): The Bluebettes - Beach Boys medley

Een speciale rubriek – voor de liefhebbers van muziek. Van alles wat – in ’t Engels of in ’t plat. Goud en oud, nieuw of fout.


Ze zijn een van de deelnemers aan de tour in het kader van 'Overijssel viert 75 jaar vrijheid'. Meerdere artiesten touren van 1 tot en met 17 april door de provincie, waarbij ze zich laten inspireren door het thema vrijheid. Onder hen de Zwolse vrouwenband The Bluebettes.

vrijdag 6 maart 2020

Duizenden tijdschriften en boeken uit de periode 1940-1960 toegevoegd aan Delpher


Dankzij verruimde afspraken met de auteursrechtenorganisaties Stichting Lira (schrijvers en vertalers) en Pictoright (visuele makers), zijn duizenden boeken en tijdschriften uit de periode 1940-1960 nu online in te zien. Deze boeken en tijdschriften stonden al langer op Delpher maar waren alleen toegankelijk vanuit de leeszaal van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag.
Kijk hier om welke tijdschriften het gaat en hier voor de boeken.