Afbeelding: Bevrijdingskrant van de Twentse editie van Het Parool.
Op Paaszondag 1 april rond 8.00 uur kon St. Isidorushoeve zich het eerste bevrijde dorp van Overijssel noemen. Even later trok de 32nd. Guards Infantry Brigade via Beckum naar Boekelo en bereikte al vroeg in de morgen de opgeblazen Lonnekerbrug, waar zware strijd geleverd zou moeten worden. The 5th. Guards Armoured Brigade rukte via Haaksbergen (de eerste bevrijde grotere plaats) op naar de oostkant van Enschede. Aan het eind van deze koude, winderige en regenachtige dag was Enschede niet zonder de nodige schermutselingen en onvermijdelijke verliezen bevrijd.
Ook in Diepenheim konden de vlaggen uit. Het nabijgelegen Goor moest nog een week lang de Nederlandse driekleur binnenhouden. Het Twentekanaal zou een lastige barrière blijken te zijn.
Kaart: Troepenbewegingen op 1 april.
Zie ook:
foto's van de bevrijding van Enschede.
Zie ook:
website over de bevrijding van Enschede.
De latere omroepbaas
Carel Enkelaar was in de oorlog een jonge medewerker van het illegale Parool. In zijn boek Van onze speciale verslaggever (1981) beschrijft hij hoe hij op 1 april aan de eerste 'bovengrondse' uitgave van Het Parool werkte:
Oranje-wit-blauw
In afwachting van een oudere, ervaren hoofdredacteur werd ik aangewezen als chef-redacteur. We spraken af nog geen namen op de krant te vermelden. Er konden zich in de stad nog Duitse politie of sluipschutters bevinden, die in een wanhoopsdaad nog gevaarlijk konden zijn.
Terwijl beneden in de straat de geallieerde tanks langs daverden en de bevolking vaderlandse liederen zong, begonnen we aan onze eerste vrije krant. De kop 'Het Parool' zou oranje worden en de letters werden blauw, zodat we een oranje-wit-blauwe krant konden uitgeven.
Henk kwam binnen in verkennersuniform. Hij was de geallieerde colonnes tussen Usselo en Boekelo tegemoet gelopen, was op een gevonden Duitse legerfiets naar huis gereden, had zijn verstopte kaki-uniform te voorschijn gehaald en kwam mij nu op de redactie zijn avontuur vertellen. Op de Usseler Es stond geallieerde artillerie, die over de stad heen de wegtrekkende Duitse troepen beschoot. Henk had uitvoerig met de mannen gesproken, sigaretten gekregen en hen geïnterviewd 'for our underground newspaper'. Ik verwerkte zijn ervaringen tot het grote openingsverhaal van onze eerste vrije krant. Het was het verslag 'Van onze redacteur', die onder een boom op de Usseler Es op de tanks van Montgomery zat te wachten:
'Daar schittert iets kleurigs door de boom en op de kromming. Iets van bonte lappen ... en dan zien we ze. Kleine, kakikleurige tanks, bespannen met rood-wit-blauwe en oranje doeken, die recht op ons af komen. Het lijkt onbestaanbaar. Na vijf lange jaren daar plotseling bet rood, wit en blauw ergens in Usselo op je af te zien stormen. Daar zijn ze dan, onze bevrijders. Hoog gezeten in hun geschutstorens, uitgerust met prima wapens en een complete zend- en ontvangstinstallatie, correct gekleed in kaki-uniformen met karakteristieke baret, vormen ze waardige vertegenwoordigers der geallieerde strijdkrachten. Wat gaat er in dit moment in ons om? We kunnen 't niet definieren. Maar 't moet ongeveer het gevoel zijn, dat een arme slobber krijgt, als hem de honderdduizend wordt thuisgebracht( ... ). En daar komen ook al de eerste bevrijden hun huizen uit. Boeren in hun hemdsmouwen en zonder boordje komen met open mond bet wonder aanschouwen. 'Bin 't moffen, meneer?' Nee, 't zijn geen moffen gelukkig. 'Engelschen?' Ja, wat 't nu eigenlijk precies wel zijn, weten we zelf niet. Uit een gesprek dat we met sommigen hunner hadden, blijkt echter, dat het inderdaad Engelschen zijn. AII English! Troepen van het 2de Britsche leger onder generaal Dempsey, dat bestaat uit Britten en Canadeezen. Ze zijn vanmorgen opgerukt vanaf Haaksbergen en dringen nu met een kleine colonne binnendoor op naar Enschede.'
