Jaap Grootenboer over kerkgeschiedenis van Borne: ‘Van Nazareth tot Nazareth’

Jaren geleden zat ik in de laatste trein naar Borne. De conducteur, kennelijk een streekgenoot, noemde de namen van de haltes op. Almelooo, Almelooo-de Riet, Nazareth … Enkele passagiers glimlachten, waaronder ikzelf. De overigen keken niet-begrijpend.
Nazareth is een oude bijnaam voor Borne, zoals Mokum voor Amsterdam. Volgens Jaap Grootenboer, auteur van Van Nazareth tot Nazareth, heeft de bijnaam niets te maken met de Joodse gemeenschap in Borne, of met de Joodse eigenaren van de textielfabriek Spanjaard, waar half Borne werkte, en waarvan één der directeuren de bijnaam God van Borne had. De bijnaam zou te maken hebben met de slechte naam die Borne vroeger had en de bijbelspreuk ‘Kan uit Nazareth iets goeds voortkomen?’

Het boek begint met een inleiding over het komen en gaan van godsdiensten in de loop der eeuwen, voor een leek als ik een verhelderend verhaal.
Er bestaan veel publicaties over kerkgebouwen, vaak met gedetailleerde beschrijvingen van bouwfases etc. Interessant voor de ingewijden, voor een klein publiek dus.
Jaap Grootenboer overlaadt de lezer niet met allerlei feitjes, maar plaatst de kerkelijke geschiedenis in de bredere context van de algemene geschiedenis. Hij gaat ook in op wat er speelde in de Bornse gemeenschap en wie er bij betrokken waren en hij beschrijft ook welke invloeden, vooral van buitenaf, hebben geleid tot negen kerkgenootschappen en drie kloostergemeenschappen in Borne. Door veel archiefonderzoek is het hem gelukt informatie over architecten en vergeten namen van makers van kunstvoorwerpen uit de kerkgebouwen te achterhalen.
Als inwoner van Borne weet ik nu, na het lezen van dit boek, veel meer over de diverse kerkgebouwen, die ik alleen maar van de buitenkant kende.