zondag 1 januari 2012

Eerste decennium 21ste eeuw: wat is er veranderd in tien jaar? Wie helpt?

Ik heb dit keer een lange kerstvakantie, een mooie gelegenheid om de Geïllustreerde gids van de Noordwesthoek van Overijssel (1912) op het weblog Overijssel – Plaatsbeschrijvingen 1880-1930 te zetten. Als je werk ook een beetje je hobby is, is dat geen probleem. Ik heb inmiddels meerdere gidsen uit de periode rond 1900 op internet gezet en wat dan opvalt – mede onder invloed van allerlei terugblikken in kranten en op tv op het afgelopen jaar – dat er in het eerste decennium van de 20ste eeuw veel veranderde in het dagelijks leven van de mensen. Als je dat decennium iets ruimer neemt dan valt op dat:
- er monumentale postkantoren gebouwd werden (b.v. Kampen 1904, Deventer 1906, Zwolle 1908), de post fungeerde met meerdere bestellingen per dag toen als het huidige internet
- er overal spoor- en tramlijnen aangelegd werden, zodat veel (meer dan tegenwoordig) plaatsen met het openbaar vervoer bereikbaar werden
- het toerisme in opkomst was: hotels werden gebouwd, door de ANWB werden fietspaden aangelegd
- het elektriciteitsnet snel werd uitgebreid
- de eerste notabelen, bedrijven en winkeliers al over telefoon beschikten en sommige notabelen al over een auto
Tien tot vijftien jaar daarvoor, in de laatste jaren van de negentiende eeuw, vonden bovenstaande ontwikkelingen nog niet of nauwelijks plaats. In korte tijd veranderde er veel, waarbij je meteen moet relativeren. De bevolking op het platteland en in de sloppenwijken in de steden bezag dit allemaal van een afstand, voor hen gingen de veranderingen veel langzamer.


Afbeelding: Het in 1906 gebouwde postkantoor in Deventer


Afbeelding: postkantoor Utrecht, dat op 28 oktober 1911 als laatste zelfstandige postkantoor gesloten werd

In de twintigste eeuw hebben we er ook alweer ruim een decennium opzitten. Ik vraag mij af of er vanaf 2000 net zulke grote veranderingen – in het dagelijks leven - hebben plaatsgevonden als in dezelfde periode honderd jaar geleden. Naar mijn gevoel niet. Heb ik gelijk?
Zaken die mij wel zijn opgevallen:
- sociale media en smartphones en de combinatie daarvan zijn onderdeel van het dagelijks leven geworden, tien jaar geleden nog niet; bijna iedereen is in het bezit van een computer of laptop.
- de postkantoren, die honderd jaar geleden gebouwd werden, zijn in dit decennium allemaal gesloten
- zelfs onze energievoorziening is geprivatiseerd en grotendeels in buitenlandse handen gekomen.
Veel verder kom ik niet. Wie helpt mij?
op

2 opmerkingen:

  1. Hendrika5 januari 2012 om 22:17

    Ik heb lang over je vraag nagedacht. Ik weet al niet eens meer wanneer wij internet kregen, maar dat was toch eerst via een inbellijn - was je aan het internetten, kon je niet bellen of gebeld worden. Pas in 2005 konden we hier op ADSL aangesloten worden - kabeltv ontbreekt nog altijd op het platteland. Digitalisering heeft een enorme vlucht genomen, als je eens stilstaat bij de hoeveelheid informatie die je via internet tot je kunt nemen. Ik vind het soms onbegrijpelijk dat je daar 'vroeger' niet over kon beschikken. De wereld is een stuk kleiner geworden dankzij sociale media.
    De invoering van de Euro vind ik ook in dit rijtje passen, navigatiesystemen etc etc.. Ik kan bepaald niet zeggen dat er in de eerste 10 jaar van dit decenium niet veel is veranderd.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Transisalania en Varia8 januari 2012 om 23:53

    Aan de euro - hoe kon ik dat nou vergeten - dacht ik net na het publiceren van de blogpost.
    Je noemt nog een paar dingen, wat helemaal klopt. Op het gebied van communicatie, informatie, internet is het hard gegaan. Mijn punt was dat men ook rond 1900 in 10 jaar met veel nieuwe zaken geconfronteerd werd: auto's, telefoon, film, electriciteit etc.
    Maar bedankt voor je reactie en aanvulling!

    BeantwoordenVerwijderen