Historische kranten, geïllustreerde tijdschriften, weekbladen, opiniebladen online: doorbraak op gebied van auteursrecht.

Regelmatig verschijnt er een bericht dat een historische krant online is gezet. Het lijkt snel te gaan met de digitalisering van kranten. Toch kan nog maar een fractie van de in archieven en bibliotheken bewaarde (historische) kranten op internet ‘doorgebladerd’ of doorzocht worden.
Voor geïllustreerde tijdschriften, weekbladen, en opiniebladen geldt dit nog veel meer. Het aantal positieve voorbeelden is zeer gering. Precies een jaar geleden werden b.v. 50 jaargangen van Elsevier’s Maandschrift online gezet, een initiatief van de eigenaar/rechthebbende Reed Elsevier. Men heeft zelfs plannen Elseviers Weekblad online te zetten. Lees hierover een artikel van Ewoud Sanders. Maar zoals gezegd, het gaat hierbij om een uitzondering. En juist tijdschriften en opiniebladen geven een goed tijdsbeeld - meer dan kranten, die zeker in vroeger dagen vooral nieuwsfeiten vermeldden. De artikelen in de tijdschriften zijn langer en beschouwender en voorzien van veel illustraties.


Afbeelding: Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift: 50 jaargangen online

Waarom gaat het digitaliseren en vooral het online plaatsen van met name tijdschriften zo moeizaam? Natuurlijk is het gebrek aan geld om het arbeidsintensieve werk uit te voeren een belangrijke bottleneck. Maar voor tijdschriften geldt dat het om veel minder pagina’s gaat dan bij kranten. De belangrijkste drempel vormt het auteursrecht.
De wetgeving is streng en zou nodig aangepast moeten worden aan de gewijzigde omstandigheden.
Vooral bij fotografen, waarvan nabestaanden/rechthebbenden tot 70 jaar na overlijden van de fotograaf aanspraak kunnen maken op (fikse) vergoedingen, doen zich problemen voor. Juist (geïllustreerde) tijdschriften maakten vaak gebruik van freelance journalisten en fotografen. Wanneer de maker van tekst of foto in loondienst was ligt het iets eenvoudiger: het auteursrecht berust dan bij de uitgever en de rechten vervallen 70 jaar na datum van de publicatie. Dus publicaties van voor 1939 zijn dan vrij van rechten.

Gisteren stond op de website van de Vereniging Openbare Bibliotheken (VOB) het bericht Digitalisering erfgoedcollecties dichterbij. Bibliotheken, archieven en musea hebben met vertegenwoordigers van rechthebbenden een intentieverklaring ondertekend, waarin het auteursrecht anders geregeld wordt.
Citaat: De essentie van het akkoord is dat bibliotheken van de vertegenwoordigende organisaties van vrijwel alle rechthebbenden onder voorwaarden toestemming krijgen om hun collecties, voor zover die behoren tot het Nederlandse culturele erfgoed en voor zover het werken betreft die niet meer commercieel verkrijgbaar zijn, te digitaliseren en in hun eigen gebouwen beschikbaar te maken voor het publiek ten behoeve van onderwijs en onderzoek. Zij hoeven daarvoor geen vergoeding te betalen zolang de beschikbaarstelling beperkt blijft tot de eigen gebouwen van de instelling.
Zodra de gedigitaliseerde werken op bredere schaal beschikbaar worden gesteld, bijvoorbeeld door middel van ‘remote access’ of via internet, moet daarvoor afzonderlijk toestemming worden verkregen en moet een nader overeen te komen vergoeding worden betaald, waarover in de Commissie Digiti©E tussen partijen principeafspraken kunnen worden gemaakt. Maar ook in dat geval kan de speurtocht naar individuele rechthebbenden door bibliotheken achterwege blijven, omdat collectieve beheersorganisaties als Lira en Pictoright die taak over zullen nemen.

De intentieverklaring is de eerste bescheiden stap, maar wel een noodzakelijke. Het zal nog even duren voordat we thuis nostalgisch in oude tijdschriften kunnen bladeren. Tot die tijd moeten we naar de leeszalen van archieven en bibliotheken.
Ook in de leeszaal van de OBD zijn geïllustreerde tijdschriften in te zien (de jaartallen geven begin – en einddatum aan, er zitten hiaten tussen):
Van Eigen Erf 1924-1940
Eigen Haard 1880-1916
Buiten 1905-1935
Katholieke Illustratie 1872-1960
Panorama 1936-1964

Fotocollectie (1907-1930) aangekocht door SAB Deventer

Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek te Deventer heeft 1000 foto’s op glasplaten aangekocht uit de periode 1907-1930 afkomstig uit de nalatenschap van de fotografen J.W. Jansen senior en junior, vader en zoon. De foto’s geven een mooi beeld van met name de Deventer binnenstad van 1907-1930.
Op de website van de SAB staat informatie over deze fotografen en de verworven collectie.
Alle glasplaten worden gedigitaliseerd en vervolgens voor iedereen beschikbaar gesteld op Deventer in beeld, dat inmiddels meer dan 25.000 foto’s bevat.
Alvorens tot digitalisering over te gaan laat de SAB een selectie van het fotomateriaal zien in een tentoonstelling. Deze tentoonstelling ‘Deventer Waterstad’ is gratis te bezoeken in de hal van Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek, Klooster 12 te Deventer van 2 tot 28 februari.
Klik hier voor de openingstijden.

Overal in Overijssel: nu ook tentoongesteld

Al eerder bracht ik de bijzondere website Overal in Overijssel van Alied van der Meer en Heleen Bosma (zie foto hierboven) onder de aandacht. Wie in de ban is geraakt van dit originele project moet absoluut een bezoek brengen aan het Kunstenlab in Deventer.
Hier is een tentoonstelling ingericht over Overal in Overijssel, met alle gedichten, met geurmonsters, met de beeldverhalen en ook wordt er de making-of-documentaire vertoond.
De tentoonstelling is nog te bezichtigen tot en met 15 februari. Openingstijden: dinsdag t/m zondag 13.00 – 17.00 uur.
Het Kunstenlab bevindt zich aan het Laboratoriumplein 1 te Deventer.

Muziek uit het oosten (8): Triooo – Eanske (Enschede) – naar: Textielstad – Willem Wilmink

Een speciale rubriek – voor de liefhebbers van muziek. Van alles wat – in ’t Engels of in ’t plat. Goud en oud, nieuw of fout.


De Enschedees-Hengelose band Triooo werd tien jaar geleden een kwartet toen Henk van de Wetering zich voegde bij het trio Fred van de Ven, René Vrieler en Harm Braam.
De teksten zijn meestal in dialect en soms afkomstig van bekende Twentse dichters als Willem Wilmink en Theo Vossebeld. Twee leden speelden eerder bij Quasimodo, de begeleidingsband van Willem Wilmink.



Eanske is een vertaling van het gedicht Textielstad van Willem Wilmink.

Hier draagt de grote meester het gedicht zelf voor.

Studenten van het Saxion maakten onlangs een animatie over Textielstad.

Rijksmuseum van Oudheden wint prijs beste historische website

Het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) in Leiden is winnaar van de Archieven.nl Prijs 2008. De prijs, een initiatief van Historisch Nieuwsblad en De Ree archiefsystemen, werd op vrijdag 23 januari uitgereikt in het Utrechts Archief. Juryvoorzitter Amanda Kluveld roemde de site van het RMO om zijn aantrekkelijke vormgeving en heldere informatie. ‘Als deze site er in mijn kindertijd was geweest, dan was ik waarschijnlijk archeoloog geworden.’

Voor de Archieven.nl Prijs 2008 mochten lezers van Historisch Nieuwsblad zelf geschiedenissites aandragen. Uit de 133 inzendingen werden er 12 genomineerd, in vier categorieën. In elke categorie werd een winnaar aangewezen door de jury, die bestond uit universitair docent en columnist Amanda Kluveld, SP-Kamerlid en historicus Ronald van Raak en Historisch Nieuwsblad-redacteur Bas Kromhout.

In de categorie Archiefdiensten heeft Rijckheyt, Centrum voor regionale geschiedenis, in Heerlen gewonnen. De Vereniging Oud Hoorn is winnaar in de categorie Historische verenigingen. De website entoen.nl, waarop de historische Canon van Nederland is te raadplegen, is volgens de jury de beste Themawebsite.

In deze categorie sprak de jury bijzondere waardering uit voor de website www.hetkamperlijntje.nl. Hierop wordt met veel visueel spektakel de geschiedenis van de spoorlijn Kampen-Zwolle verteld. ‘De liefde en het enthousiasme die de makers van deze site in hun werk hebben gestopt is aanstekelijk’, aldus de jury. ‘Met name de prachtige vormgeving verdient navolging.’

In de categorie Musea ging de winst naar het Rijksmuseum van Oudheden, dat bovendien door de jury is aangewezen als overall winnaar van de Archieven.nl Prijs 2008. Kluveld noemde de RMO-site een terechte winnaar. ‘De vormgeving is overzichtelijk en stijlvol. De interactieve tijdbalk helpt de gebruiker het overzicht te behouden over de lange en ingewikkelde Oudheid. Ook is er een leuke kindersite, met online games. Deze site prikkelt de nieuwsgierigheid bij jong en oud.’ De Archieven.nl Prijs bestaat uit een geldbedrag van 2500 euro.

Bovenstaande tekst is afkomstig van de website van het Historisch Nieuwsblad.

Overijsselaars op reis (2): Jan Cremer sr.

Een rubriek over Overijsselse (wereld)reizigers uit heden en verleden.



Een persoon waarover nog eens een portret/biografie geschreven zou moeten worden is de smid, electriciën, koopman, wereldreiziger, journalist en fotograaf Jan Cremer sr. (J.J. Cremer), de vader van Ik-Jan Cremer. Jan Cremer viel met zijn rijzige gestalte en zijn eigenzinnige opvattingen op in Enschede in de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw. Het is jammer dat er over de eerste helft van zijn leven weinig bekend is. Jan Cremer jr., in veel opzichten een evenbeeld van zijn vader, heeft wel onderzoek gedaan, maar ook voor hem bleven veel vragen onopgelost. Cremer jr. heeft zijn vader trouwens niet bewust meegemaakt – Cremer sr. overleed toen kleine Jan twee jaar was. De meest uitgebreide beschrijving van Jan Cremer sr. is van de hand van J. Heymans die in het essay Oorlog op Pathmos vijf bladzijden aan hem wijdt.

Jan Cremer maakte vele reizen, te voet of met de fiets. Als hij de kriebels kreeg hing hij een bord aan de deur van zijn werkplaats met ‘Voor onbepaalde tijd gesloten’. Ook wist hij een baan bij de Heemaf als elektrotechnicus goed te combineren met zijn passie voor reizen. Hij werd er door het bedrijf op uitgezonden om op de (voor die tijd) meest exotische plekken elektrische leidingen en installaties aan te leggen. Tijdens zijn reizen maakte hij reportages voor kranten en tijdschriften, trouwens tussen zijn reizen door schreef hij ook artikelen over bloemen en planten en natuurschoon in het algemeen. Op de fiets de wereld in werd in 1978 uitgegeven door Jan Cremer jr. Het is een verslag van een fietstocht die Cremer sr. maakte in 1937 en 1938 naar Palestina en waarvan hij in 60 reisbrieven verslag deed voor de Nieuwe Hengelosche Courant.


Foto: Jan Cremer sr.

Naast de vele reisverslagen en artikelen bracht hij één brochure uit: Het Perpétuum-Mobile (1929). Het gaat over een rechtszaak waarin hij verwikkeld was geraakt. Ene Bannink verkeerde in de veronderstelling dat het hem gelukt was om het in die dagen door velen gezochte perpétuum mobile (een machine, die eenmaal in gang gezet niet meer stopt) te hebben ontdekt, zodat ‘alle fabrieksschoorstenen in Enschede kunnen worden afgebroken’. Deurwaarder Schnitger, die heilig geloofde in het experiment van Bannink, was bereid de 'uitvinder' te ondersteunen en Bannink kocht op kosten van Schnitger een (in die tijd dure) dynamo en een elektro-motor bij Cremer. Als het experiment mislukt wil de deurwaarder Cremer niet betalen. Het proces dat Cremer aanspant wordt gewonnen door Schnitger en kost Cremer meer dan 1000 gulden, een enorm bedrag. In het pamflet haalt Cremer met prachtige bewoordingen fel uit naar de rechterlijke macht – een plezier om te lezen. De overwinning van Schnitger was betrekkelijk: de hoon die hem ten deel viel als gevolg van het pamflet deed hem besluiten Enschede te verlaten.



Nogmaals: Meer over Cremer sr. is te vinden in het al genoemde boek 'Oorlog op Patmos' van J. Heymans.

Het Beste Overijsselse Boek 2008

Door Stadsarchief en Atheneumbibliotheek (SAB), het Historisch Centrum Overijssel (HCO) en de Overijsselse Bibliotheek Dienst (OBD) wordt de verkiezing van het Beste Overijsselse Boek 2008 georganiseerd. Ook de boekhandels Waanders (Zwolle), Praamstra (Deventer) en Broekhuis (Twente) verlenen hun medewerking aan de verkiezing
Doel van de verkiezing is om meer aandacht te vestigen op publicaties met betrekking tot de geschiedenis van Overijssel.
Bij de selectie van boeken die in aanmerking komen voor de prijs is onder meer gekeken naar wat het betreffende boek toevoegt aan al bestaande literatuur, maar criteria zijn ook de originaliteit van het onderwerp, de vormgeving, de illustraties etc.

De jury bestaat uit deskundigen op het gebied van de cultuurhistorie van Overijssel en wordt gevormd door de historici drs. Lamberthe de Jong en drs. Jan ten Hove en de (oud)journalisten Gerard Vaanholt, Ben Siemerink en Michael Amsman.

De finale verkiezingsavond wordt gehouden bij Waanders te Zwolle en vindt plaats op donderdag 19 maart 2009.

De genomineerde boeken zijn:

Deventer maakt reclame / René Berends. - Deventer : Thieme, 2008. - 155 p : ill. –
ISBN 9789080893290 € 27,50
Meer informatie

Enschede, de mensen, de stad / samenstelling: Willy Berends; fotografie: Stefan Schippers. – Enschede : Wegener, 2008. – 320 p. € 44,95
Meer informatie

Overijsselse streekdrachten : weerspiegeling van voorbije mode / Wielent Harms ; met foto's van Gerry Kleerebezem-Tuender en anderen ; red. Truus Braaksma. - Kampen : IJsselacademie, 2008. - 343 p : ill. – ISBN 9789066971912. – (Publicaties van de IJsselacademie ; nr. 204). – Uitg. i.s.m. Twentse Welle € 42,50
Meer informatie

Wat (nog) niet in Dijkhuis staat 2 / A.L. Hottenhuis ; met tek. van Wilma van der Veen. -[Sl] : TwentseWelle, 2008. - 440 p : ill. – ISBN € 24,95
Meer informatie

Bijnamen in de gemeente Hellendoorn / samenst. : Herman Kampman [onderzoek en tekst] ; Gerrit Hendriks [organisatie]. – Hulsen : Uitgeverij Twentwel, 2008. - 287 p. – ISBN 9789081043236 € 24,50
Meer informatie

Monumenten in de gemeente Hardenberg / Arnoud Pullen en Erwin Wolbink. – Hardenberg, Stichting Historische Projecten, 2008. – 512 p. € 25,-
Meer informatie

Kunst, katoen en kastelen : J.H. van Heek (1873-1957) / Wim H. Nijhof. - Zwolle : Waanders, 2008. - 606 p. – ISBN 9789040085550 € 29,95
Meer informatie

Kweekster van verstand en hart : boekcultuur en leescultuur in Overijssel tussen 1650 en 1850 / J.C. Streng. - Epe : STRENG, 2008. - 187 p : ill. (Intellectueel Overijssel ; 2) € 19,95

Teun : het lange leven van een Zwolse vakman in de kunst / verteld door zijn zoon Willem van der Veen. - Zwolle : Waanders, cop. 2008. - 120 p : ill. – ISBN 9789040084768 € 19,95
Meer informatie

Stad in de steigers : stadsvernieuwing in Kampen : vanaf de jaren zeventig van de 20ste eeuw. - Kampen : IJsselacademie, 2008. - 224 p. – ISBN 9789066971967 € 24,95
Meer informatie

Antiquarische boekenbeurs ‘Boeken in de kerk’ in Deventer op 31 januari

Boekenbeurs in de Bergkerk.

De Deventer Boekenmarkt, in 2008 voor de 20ste keer georganiseerd, is de grootste van Europa. De echte liefhebbers van antiquarische boeken kennen ook de antiquarische boekenbeurs ‘Boeken in de kerk’ die op zaterdag 31 januari voor de negende keer wordt georganiseerd door de Stichting Deventer Antiquaren. De naar schatting 50 kramen staan dan opgesteld in de Bergkerk. Geopend van 10.00 – 17.00 uur. Toegang 2 euro.
Kijk op BoekenDingen voor meer informatie.

Live Search Maps: Deventer, Zwolle, Enschede, Almelo, Hardenberg, Wierden in 3D

Sinds afgelopen vrijdag is het aantal plaatsen dat via Live Search Maps in vogelvlucht te bekijken is sterk uitgebreid. In Overijssel gaat het om Zwolle, Deventer, Enschede, Almelo, Hardenberg en Wierden. De lijst zal in de toekomst ongetwijfeld steeds langer worden.

Hier is nadere informatie te vinden over Microsoft Live Search Maps.

Hoe gaat het in zijn werk? Ga naar Live Search Maps en kies voor Straat of Lucht om op een bepaalde plek in te kunnen zoomen. Kom je in de buurt van de genoemde plaatsen dan licht de knop ‘Vogelvlucht-weergave’ op. Door de pijl aan te klikken kun je dan een bepaalde plek vanuit de vier windrichtingen vanuit bird-eye view bekijken.

Rento Hofstede Crull en HEEMAF: boek en tentoonstelling

Het is uiteraard toeval, maar net op het moment dat de discussies oplaaien of de elektriciteitsvoorziening in Nederlandse handen moet blijven en onder controle van de overheid moeten blijven of dat Essent en Nuon, in plaats van een nutsvoorziening, geprivatiseerde bedrijven mogen worden, die verkocht kunnen worden aan het buitenland - net op dat moment is er veel aandacht voor elektriciteitspionier R.W.H. (Rento) Hofstede Crull. De in Meppel geboren Hofstede Crull begon in Borne met de distributie van elektriciteit en stond aan de wieg van het Nederlandse elektriciteitsnet. Hij opende centrales die aan gemeenten en bedrijven stroom gingen leveren, maar moest daarmee stoppen toen met name provinciale overheden de elektriciteitsvoorziening naar zich toe begonnen te trekken – dezelfde provincies die nu verlekkerd naar de grote bedragen kijken, die (als het doorgaat) door de verkoop van hun aandelen binnenstromen.
Rento Hofstede Crull had niet zo veel last van de overnames, want het leveren van de machines, apparaten en leidingnetten die voor het produceren, toepassen en distribueren van elektriciteit nodig waren bleef in particuliere handen. Samen met zijn compagnon Willem Willink had hij de 'Hengelosche Electrische- en Mechanische Apparaten Fabriek' (HEEMAF) opgericht, die in 1919 al 1590 personeelsleden in dienst had, het jaar dat de eigenzinnige en kleurrijke Hofstede Crull de onderneming verliet.
Op de website Wie is wie in Overijssel is een korte biografie over Hofstede Crull te vinden van de hand van A.N. Hesselmans en J. Tuik.

Van laatstgenoemde auteur, Jaap Tuik, verscheen afgelopen week ‘Een bijzonder energiek ondernemer. Rento Wolter Henfrik Hofstede Crull (1863-1938): pionier van de elektriciteitsvoorziening in Nederland.’



Tegelijk met het verschijnen van het boek werd in het Historisch Centrum Overijssel te Zwolle de tentoonstelling ‘HEEMAF uit de kast, 100 jaar een sterke merknaam’ geopend.

Kastelen & Schlösser : geschiedenis en huidige bewoners van kastelen in het Euregio-gebied

Kastelen & Schlösser is een 350 pagina’s dik, zeer fraai uitgevoerd boek, waarin 25 kastelen uit het Duits-Nederlandse grensgebied beschreven worden. Het boek is verschenen in een Nederlandse en een Duitstalige versie. Het gaat om een project van de faculteit voor volkskunde en Europese etnologie van de Universiteit Münster.
Van zestien Duitse kastelen en negen kastelen uit Twente en de Achterhoek wordt telkens de geschiedenis en de huidige situatie beschreven. Ook de bewoners/eigenaren (soms beheerders) van de kastelen worden (ook letterlijk) in beeld gebracht. Zij vertellen over hun ervaringen ten aanzien van het wonen op een kasteel.
De samenstelsters Ulrike Frede en Britta Spies schreven een deel van de teksten, maar kregen ook hulp van auteurs met specifieke kennis over bepaalde kastelen. De foto’s van Lisa Volkammer zijn zeer bijzonder, speciaal gemaakt voor deze uitgave, waarbij niet alleen de buitenkant maar ook vaak de interieurs zijn gefotografeerd.

Wie meer wil weten over kastelen in onze regio is er de zeer uitgebreide website Kastelen in Overijssel.

100 jaar Elfstedentocht

Foto: Reinier Paping, in 1963 de eerste van de 126 schaatsers die de finish haalden. De overige 9736 deelnemers moesten opgeven.

Deze week wordt het honderdjarig bestaan van de Elfstedentocht gevierd. Er is veel aandacht aan besteed in de pers en op de televisie. Voor wie er niet genoeg van kan krijgen is er de Geschiedenissite van de VPRO met zeer uitgebreid filmmateriaal en andere informatie over de voorbije Elfstedentochten.

Vandaag heeft Tresoar honderden foto’s uit het bezit van de Elfstedentocht-vereniging op Internet gezet. De foto’s zijn te bekijken in het Fries Fotoarchief. Zoek hier in het Nederlands op trefwoord Elfstedentocht om de foto’s te bekijken.

Eind januari starten de opnamen voor een speelfilm over de Elfstedentocht 1963.

Drie van de vier laatste Elfstedentochten zijn gewonnen door Overijsselaars. Op de website Wie is wie in Overijssel zijn de biografieën te vinden van Evert van Benthem en Reinier Paping.

Overijsselaars op reis (1): Henk de Velde

Een rubriek over Overijsselse (wereld)reizigers uit heden en verleden.

Zeezeiler Henk de Velde werd geboren op 12 januari 1949 in IJsselmuiden. Op zijn vijftiende vertrok hij naar Rotterdam om zich aan te melden als matroos. Dertien jaar later (1978) begon hij met zijn toenmalige vrouw aan zijn eerste wereldreis die 7 jaar zou duren. Onderweg werd hun zoon Stefan geboren.
Daarna maakte hij als solo-zeiler nog diverse andere reizen waarover hij ook publiceerde.
Op 26 september 2007 begon hij aan zijn laatste reis, de ‘Never Ending Voyage’, een reis waarvan hij niet zal terugkeren. Althans hij heeft geen plannen voor de terugreis, zo blijkt in een interview bij Pauw en Witteman vlak voor zijn vertrek (kijk vanaf minuut 27). Hij heeft een route gepland langs onder meer 30 onbewoonde eilanden, waar hij enkele jaren over zal doen. Daarna ziet hij wel weer verder.


Interview met Henk de Velde op zijn schip vlak voor zijn vertrek.

De Never Ending Voyage is te volgen via de website Sailors for sailors. Behalve Henk’s logboek, foto’s en video’s zijn op deze website ook de reisverslagen van andere zeezeilers te volgen. Wie alleen geïnteresseerd is in het logboek van Henk de Velde kan terecht op Henk de Velde’s Never Ending Voyage.

Muziek uit het oosten (7): Ilse DeLange - I'm not so tough

Een speciale rubriek – voor de liefhebbers van muziek. Van alles wat – in ’t Engels of in ’t plat. Goud en oud, nieuw of fout.


Ilse uit Almelooo met haar eerste hit I’m no so tough tijdens een optreden bij Villa BVD (Frits zien we nog regelmatig, Jan heeft veel geld verdiend in het bankwezen, maar hoe zou het met Henk zijn?)
Over Ilse staat een biografie op Wie-is-wie-in-Overijssel, die overigens nodig moet worden aangevuld.

De Zwolse canon: de geschiedenis van Zwolle in 50 vensters

Het is net als bij het samenstellen van een overzichtstentoonstelling van een kunstenaar na zijn overlijden. Degene die de tentoonstelling samenstelt, bepaalt wat de bezoeker te zien krijgt. Natuurlijk zal de samensteller proberen een zo goed mogelijk beeld van de kunstenaar te scheppen, maar een andere samensteller zal andere keuzes maken. Zo is het ook met de canons die als paddenstoelen uit de grond schieten. De Zwolse Historische Vereniging, de initiatiefnemer van de canon van Zwolle, heeft weinig aan het toeval willen overlaten. Een canoncommissie bestaande uit vier historici (Annet Bootsma-Van Hulten, Jaap Hagedoorn, Wim Huijsmans en Frank Inklaar) heeft criteria vastgesteld en heeft uiteindelijk 50 vensters opgesteld naar voorbeeld van de canon van Nederland. Voordat de definitieve keus gemaakt werd is er nog een ‘inspraaktraject’ doorlopen. Via de Stentor en tijdens een historische avond heeft iedereen die daar behoefte aan had nog onderwerpen kunnen aandragen. Jan van de Wetering werd de opdracht gegund de teksten voor de 50 vensters aan te leveren.
Het resultaat mag er zijn. Twee pagina’s en telkens twee afbeeldingen per venster geven een goed beeld van de ontwikkeling van Zwolle van ontstaan tot heden. Het is eigen aan een canon dat er niet wordt gestreefd naar compleetheid, voor wie een complete geschiedenis van Zwolle zoekt zijn er genoeg publicaties beschikbaar.

Kijk hier, hier en hier voor eerdere berichten over canons op dit weblog.

Een bijzonder initiatief: Wiki over Tilburgers geboren in 1809

Ik probeer me altijd zo veel mogelijk aan mijn zelfgekozen opdracht te houden, namelijk me te beperken tot Overijsselse onderwerpen. Soms wordt je zo enthousiast over een initiatief dat buiten de context van het weblog valt, dat je de ‘regels’ aan je laars lapt.

Luud de Brouwer van het Regionaal Archief Tilburg en de man achter Beneminlux gaat met zijn archief en 60 vrijwilligers een wiki opzetten over ‘Tilburgers geboren in 1809’. Ik heb al eerder aandacht besteed aan de ongekende mogelijkheden van wiki’s.
Hoe de wiki Tilburgers 1809 in elkaar steekt hoef ik hier niet helemaal uit te leggen. Het staat namelijk precies beschreven op Beneminlux. Het is weer een nieuwe stap op het gebied van web 2.0: de professionaliteit en kennis van medewerkers van een archief of andere instelling, in dit geval gekoppeld aan het enthousiasme van vrijwilligers.
Er moet nog veel werk verricht worden voordat de wiki gevuld is. Aan nog maar een klein deel van de 319 Tilburgers zijn gegevens toegevoegd, maar je kunt bij b.v. Joannes de Brouwer al zien hoe het kan worden. Tilburgers geboren in 1809 is een prachtig voorbeeld van een wiki dat navolging verdient.

Cultuur op onverwachte plekken: samenwerking bibliotheken en musea

Cultuur op onverwachte plekken (COOP) is een initiatief van de bibliotheken Almelo, Hengelo, Olst/Wijhe, Raalte en van Kunst en Cultuur Overijssel (KCO). Landelijk/provinciaal bekende gastconservatoren hebben favoriete voorwerpen uit de depots van vier Overijsselse musea gekozen om aan het publiek te laten zien. De tentoonstellingen rouleren langs genoemde bibliotheken. André Manuel, Thea Kroese, Midas Dekkers en Tessa Boomkamp hebben hieraan hun medewerking verleend.
Van 9 januari tot 27 maart is de tentoonstelling ‘Een reis door de tijd’ te bezichtigen in de bibliotheek Hengelo. Tessa Boomkamp heeft archeologische vondsten geselecteerd uit de collectie van het Provinciaal Depot voor Bodemvondsten.
Voor meer informatie: kijk hier
Dezelfde tentoonstelling is van 3 april tot 26 juni te bekijken in het Holstohuus te Olst.

Even weg geweest ... en de draad weer oppakken?

Na een week griep, waarbij het bloggen totaal naar de achtergrond verdween, hier weer een eerste blogpost in 2009. Tijd voor een terugblik op de eerste maanden van dit weblog en voor bezinning op de toekomst.

Enkele cijfers: voor de grap begonnen in april vanuit 23dingen, officiële aftrap middels persbericht half oktober. Vanaf die datum circa vijf blogposts per week, totaal 72 tot aan de griep dus. Het aantal (unieke) bezoekers per dag ligt, afgezien van enkele uitschieters, stabiel tussen 20 en 30, die samen ongeveer 3x zoveel ‘actions’ maken. Een week niet bloggen betekent minder bezoekers – maar da’s logisch.
De blogpost over activiteiten voor kinderen in de kerstvakantie trok de meeste bezoekers, daarna het YouTube-filmpje met Dinner for one (hoezo Overijssel’s allerlei), de bijdragen over de diverse canons, historiekaart.nl, het overlijden van Anton Huiskes, de hooiberg in Salland en het YouTube-filmpje met Tessa Boomkamp. De verhouding toevallige bezoeker (‘searches’) en bewuste bezoeker (bookmark, links, RSS) ligt ongeveer 50/50.

Zo doorgaan? Is het aantal bezoekers voldoende om gewoon door te gaan? Mmmwa. De baas hoeft zich geen zorgen te maken over tijdverspilling: 80% van het bloggen (en wat daar mee samenhangt) gebeurt in vrije tijd, wat op zich geen enkel probleem is trouwens. Ik vind bloggen nog steeds een prachtige methode om bij te blijven op je vakgebied en ga er nog graag mee door. Toch heb ik een plan in de week gelegd bij twee collega-instellingen in Overijssel om samen te werken. De belangrijkste voordelen zijn dan: onze werkterreinen raken/overlappen elkaar, samen bestrijken we een groter gebied. Het blog is dan bovendien niet meer afhankelijk van één persoon (vakantie, ziekte). Er zijn meer voordelen maar die komen wel ter sprake als het er echt van komt. Het zou dan zelfs geen corporate blog worden, maar een intercorporate blog – bestaat het woord al?
Dus hoe het op de duur verder gaat – we zullen wel zien – en zo hoort het ook.

Voor wie - net als ik - niet kan schaatsen en verder ook niets heeft met strenge vorst in een Nederlandse winter zou kunnen wegdromen bij Tiny Island van Leo Kottke.

I wish I had a tiny island floating in the sea
Palm trees don't get in the way, it's a tropical ease
etcetera