Twente Akademie Revisited!

Ik zie ze – het was midden jaren tachtig - nog bij ons (de voormalige Provinciale Bibliotheekcentrale Overijssel-Oost in Borne) intrekken, de vrijwilligers van de Twente Akademie. Bedenker en directeur Adriaan Buter (later opgevolgd door Ben Thüss), Everhard Jans, Margreet Nijkamp, Johan Schildkamp, Willem IJzereef en anderen. Ze waren binnengehaald door Dick ter Harmsel en werden o.a. gelokt door de aanwezigheid van de Overijssel collectie. In 1990 verkaste de PBC na een fusie naar Nijverdal en kreeg de Twente Akademie een nieuw onderdak in het Rijksmuseum Twenthe. Vijf jaar later ging de TA op in het Van Deinse Instituut dat weer … etc.

En nu zijn ze weer terug. Andere namen uiteraard, want de vrijwilligers van toen waren VUTters en gepensioneerden, maar eigenlijk met dezelfde doelstelling. De nieuwe Twente Akademie wil een platform bieden aan iedereen die zich bezighoudt met de geschiedenis, folklore, taal of cultuur van Twente, aldus initiatiefnemer Gerrit Dannenberg gisteren in de Tubantia. Richtte de oude Twente Akademie zich op het bijeenbrengen van kennis en documentatie over het Twentse verleden, de nieuwe TA doet in feite hetzelfde maar dan op een eigentijdse (digitale) wijze. Volgens Dannenberg moet straks op de site te vinden zijn waar historische verenigingen, musea etc. mee bezig zijn en gaat een en ander de samenwerking bevorderen.

De website twenteakademie.nl is nu nog vooral georiënteerd op de streektaal. Maar onder de knoppen ‘Niejs’ en ‘Downloads’ komen ook andere onderwerpen aan bod. De TA richt zich ook nadrukkelijk op de geschiedenis van Twente.

Mijn Stad Mijn Dorp
Wat dat laatste - de geschiedenis van Twente - betreft, is er natuurlijk al de website Mijn Stad Mijn Dorp van het Historisch Centrum Overijssel. Het HCO heeft MSMD opgezet met gedeeltelijk dezelfde doelstelling: ‘de ontwikkeling van een digitaal platform op het internet waar iedereen Overijsselse historische informatie over ieder willekeurig onderwerp makkelijk kan vinden en combineren en waar tevens iedereen zijn of haar historische bronnen kan publiceren, kan gebruiken, delen en verrijken’. Het HCO richt zich vooral, niet uitsluitend, op historische verenigingen.

Hoe je het ook bekijkt, er is een duidelijke overlap. Je kunt dat jammer vinden, maar het is nu eenmaal een feit dat een Twentenaar een Tukker is en geen Overijsselaar en zich liever verenigt in Twents dan in Overijssels verband. Twentse historische verenigingen zullen gewoon blijven meewerken aan het platform Mijn Stad Mijn Dorp en ook hun bijdrage leveren aan de Twente Akademie. Hoe meer hoe beter.

Mediagrafie (13): Ommen

In de jaren tachtig werkte ik mee aan het samenstellen van bibliografieën en catalogi in gedrukte vorm over voornamelijk Overijssselse onderwerpen. Bibliografieën verschijnen bijna niet meer. Er is ook zoveel meer informatie te vinden dan alleen gedrukte materialen. Hierbij een ‘aanzet tot een mediagrafie’, ditmaal van Ommen. Wie aanvullingen heeft, graag….

Vooraf
Er zijn weinig plaatsen (en zeker van deze omvang) waar zoveel 'clubs' te vinden zijn die zich bezig houden met historisch erfgoed. Zie de collage hieronder, die op de website Oud-Ommen geplaatst werd. Overigens wordt er veel samengewerkt.

Beschikbare internetadressen:
Historische Kring Ommen
Stichting OudOmmen.nl
Streekmuseum Ommen
Stichting Ommer Molens
Vereniging De Ommerschans
Stichting 't Lemels Arfgoed
Nationaal Tinnen Figuren Museum
Natuurinformatiecentrum Ommen

Informatie over Ommen is uiteraard te vinden op Plaatsengids en Wikipedia.

Geschiedenis van Ommen
De Canon van Ommen bevat een geschiedenis van Ommen in 50 vensters.
Op zowel de website OudOmmen.nl als op die van de Historische Kring Ommen (onder 'archief' en 'links') staan artikelen over de geschiedenis van Ommen.

Kijk verder bij:
MijnStadMijnDorp
Ommense monumenten van geschiedenis en kunst

Plaatsbeschrijvingen
A.J. van de Aa – Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden (1851)
Ommen in 1903
Ommen in 1919
Ommen in 1928
Ommen in 1935

Foto’s – films
Historisch fotoarchief op de site van HKO.
Beeldbank op de site van OudOmmen.nl
Beeldbank Historisch Centrum Overijssel (foto’s en films)
Fotoarchief Peter Leeuwen
Beeldbank Rijksdienst Cultureel Erfgoed
Berichten en filmpjes op Geschiedenis 24
Fotocollectie Nationaal Archief

Romans en verhalen die zich (gedeeltelijk) afspelen in Ommen.

Boeken, tijdschriften, dvd’s etc. over Ommen (zoek op Ommen)
Kijk voor boeken ook op OudOmmen.nl

Ommen in historische kaarten
Kaart van Ommen en omgeving (1849)

Ommen in de krant

Dialect van Ommen (voorbeelden)

Bekende inwoners van Ommen van vroeger en nu (vul bij plaats Ommen in)

Genealogie

Familienamen
Typische familienamen uit de gemeente Ommen, waarvan in 1947 meer dan de helft van de naamdragers in de gemeente Ommen woonde – de zogenaamde ‘kernnamen’ in het Nederlands Repertorium van Familienamen (eerst totaal Overijssel, dan Ommen): Hemstede (55-34) - Horsman (134-72), Jasper (111-64), Kleinlugtenbeld (124-68), Koggel (78-41), Makkinga (237-147), Paarhuis (80-60), Poelarends (58-43), Schuttert (87-60)

Genealogisch bronmateriaal
Ga naar: Diversen – Regionale bestanden – Digitale bronbewerkingen (link in de tekst) – Overijssel – internet.

Vlinders in Overijssel

Het begint een traditie te worden op dit blog: de resultaten van de jaarlijkse nationale tuinvlindertelling. 3700 tuinbezitters deden mee dit jaar, zij telden samen 60.000 vlinders. Kijk hier op de landelijke website voor alle uitslagen. Kijk hier voor de meestvoorkomende vlinders in Overijssel in 2013 en hier voor 2012.
Waarom weet ik niet, maar het gaat slecht met de Gamma-uil. Vorig jaar de meest gespotte vlinder in Overijssel, nu uit de top 10 gefladderd. Wie heeft er een verklaring voor?

Hieronder de Overijsselse top 10:

Kleine vos

Atalanta

Klein koolwitje

Citroenvlinder

Dagpauwoog

Groot koolwitje

Klein geaderd witje

Bont zandoogje

Gehakkelde aurelia

Distelvlinder

Terugkijken met 'Uit het archief' van RTV Oost

Deze week ontdekte ik Uit het archief op de website van RTV Oost. Afleveringen van programma's die in de afgelopen 20 jaar werden uitgezonden kun je hier terugvinden. Op andere plekken op de site kun je ook afleveringen terugkijken, maar hier gaat het om een soort 'highlights'. Wat ik zoal terugvond:
- Monumentale panden met vele verhalen (uit 2003)
- Regiotap met o.a. afleveringen uit 1998 met Waylon en Erwin Nijhof
- 'Sportretten' van Rob Harmeling en Erik Hulzebosch uit 1993
- Terug naar de jongere geschiedenis van Overijssel (2000)
- Wat de wormen al wisten (over archeologie) uit 1995
- Industriële monumenten in Overijssel (2006)
- Voet voor voet door Overijssel aan de hand van een wandelgids uit 1917 (2005)

Vanaf februari dit jaar zijn afleveringen van zo'n 25 programma's op dit weblog gezet. Maandelijks komen er nieuwe bij.

Natuurfotowedstrijd Noordwest-Overijssel

(Foto: Ziko van Dijk - Wikimedia Commons)

De Koninklijke Nederlandse Natuurhistorische Vereniging (KNNV), afdeling De Noordwesthoek bestaat 60 jaar en het IVN in de Noordwesthoek werd 20 jaar geleden opgericht. Ter gelegenheid van deze jubilea hebben deze verenigingen samen een natuurfotowedstrijd op touw gezet.
Prijzen: 200 euro, 100 euro en 50 euro en een aparte prijs voor de jeugd tot 17 jaar van 50 euro.
Inzenden tot 15 augustus.
Prijsuitreiking 20 september.
Voor het reglement etc. kijk hier.

Wandelen in Overijssel

Voor de regelmatige wandelaar waarschijnlijk geen nieuws maar ik zag het onlangs pas voorbijkomen: na 12 jaar is het Overijsselse wandelnetwerk compleet. Het netwerk bestaat uit 8000 kilometer aan wandelroutes. Alle Overijsselse gemeenten hebben nu een eigen lokaal wandelnetwerk die vervolgens weer aan elkaar geknoopt zijn.

In de persverklaring over het bereiken van de mijlpaal (het in de grond slaan van het laatste routepaaltje) staat: ‘De echte liefhebber kan nu zijn hart ophalen aan een ruime variatie van wandelroutes. Op routekaarten staat aangegeven of de hond mee mag, of de route geschikt is voor een buggy en of je de laarzen aan moet trekken. Het gaat om vele tientallen bestaande, soms oeroude routes, maar er zitten ook veel nieuwe wandelroutes bij’.

Met behulp van de kaart op internet kun je zelf een route samenstellen door keuzepunten aan te wijzen en die met elkaar te laten verbinden. Er worden ook alternatieve routes aangegeven. Uitleg over het gebruik van de kaart krijg door bij de menuknoppen op het vraagteken te klikken.

Het werkt net als bij het fietsknooppuntennetwerk. Je hoeft slechts een aantal nummers te noteren en je kunt op pad. Voor wie graag meer informatie wil over wat er onderweg allemaal te zien is zijn er nog altijd de gidsen en boekjes zoals:
De Overijsselse kuierroutes – deze gidsen bevatten veel (historische) informatie over landschap en gebouwen etc.
Eveneens door de Overijsselse Vereniging van Kleine Kernen worden de Ommetjes in Overijssel uitgegeven.

Dat Overijssel een populaire wandelprovincie is blijkt ook uit het feit dat de laatste drie jaar een Overijsselse gemeente tot wandelgemeente van het jaar werd uitgeroepen: in 2011 Tubbergen, in 2012 Rijssen-Holten en in 2013 Ommen.

600 historische kaarten gedigitaliseerd door SAB

Onder de titel 'Kaarten uit de kast en op deventerinbeeld.nl' heeft Stadsarchief en Athenaeumbiliotheek het volgende bericht op haar website geplaatst:

Op de website deventerinbeeld.nl zijn drie nieuwe collecties met oude kaarten online gezet en/of aangevuld. Het betreft de collecties Markelse Schipbeek (34 kaarten), Kadasterkaarten Deventer (nu 433 kaarten) en Kadasterkaarten Diepenveen (120 kaarten). De kaarten bevinden zich in de zogenaamde Planoramakasten in het Atlas-archief van SAB en worden dit jaar met voorrang digitaal ontsloten.
De oudste kaart uit de Markelse Schipbeek-collectie dateert van de 16e eeuw.
De kadastertekeningen van Deventer zijn van groot belang voor bezoekers van onze studiezaal die zich bezighouden met huizenonderzoek. Het kwetsbare materiaal is nu digitaal te raadplegen.