Overijsselse windmolens van toen en nu - door Gerard Varwijk

Alle nog bestaande en (voor zover bekend) verdwenen windmolens uit Overijssel staan nu afgebeeld en beschreven in één boek. Gerard Varwijk, de 78-jarige auteur, kreeg 70 jaar geleden zijn eerste ansichtkaart van een molen en van zijn tante erfde hij een grote verzameling kaarten van molens. De erfenis was de aanleiding tot een jarenlange speurtocht naar afbeeldingen van en informatie over molens uit heden en verleden. Het feit de grootvader van Varwijk eigenaar en molenaar was van molen De Hoop in Dedemsvaart heeft zijn belangstelling voor de molens nog meer geprikkeld.
Gerard Varwijk schreef al eerder onder meer het standaardwerk De Dedemsvaart: zijn stad, streek en dorpen in de 20e eeuw.



Het boek is een echte Molenbijbel geworden: 363 pagina’s dik met honderden foto’s, gerangschikt per plaats. Het is niet het eerste Overijsselse molenboek. In 1972 verscheen Molens in Overijssel in de serie Jaarboeken Overijssel en in 1995 werd t.g.v. het 70-jarig jubileum van het Oversticht De wind- en watermolens van Overijssel uitgegeven. Varwijk heeft zich beperkt tot de windmolens en heeft geprobeerd zo volledig mogelijk te zijn.

Opvallend is dat er over watermolens veel meer geschreven is dan over windmolens in deze regio. Naast vele andere uitgaven is Molens, mulders, meesters van Herman Hagens uit 1979 te beschouwen als de Watermolenbijbel van Oost-Nederland. Hagens moest nog de stoffige archieven in om de feiten aangaande de molens zelf naar boven te halen. Voor Varwijk vormt bijvoorbeeld de Molendatabase een rijke bron voor informatie. Toch heeft ook Varwijk zelf alle plekken waar molens staan en stonden bezocht en heeft hij niet alleen gebruik gemaakt van de Molendatabase maar ook aanvullende informatie opgevraagd bij historische verenigingen en particulieren. Hij heeft al zijn bronnen in het boek vermeld. Het unieke van Overijsselse windmolens van toen en nu is het grote aantal foto’s van de molens door de jaren heen. De verzamelwoede van Varwijk heeft geresulteerd in een prachtig naslagwerk.