Vakantienostalgie

Gereisd werd er al eeuwenlang, maar toerisme kwam pas in de tweede helft van de 19de eeuw op gang. Het eerste reisbureau wordt in 1845 door Thomas Cook geopend. Het reisbureau stelt de welgestelde vakantieganger in staat zonder zorgen te reizen. Boekingen van hotels, reserveringen van vervoermiddelen, dagtrips, het wordt door Thomas Cook geregeld. Rond de eeuwwisseling is er een hausse: een enorme toename van hotels en reismogelijkheden, iedereen die zichzelf belangrijk vindt en rijk genoeg is treft elkaar des zomers in de vele kuuroorden in de bekende toeristengebieden. Geïllustreerde reisgidsen verschijnen op grote schaal.


Op vakantie in de jaren zeventig (Bron: Beeldbank Nationaal Archief)

Voor de gewone man en vrouw lag dit even anders. Het bedrijfsuitstapje naar Artis of het strand vormde het jaarlijkse hoogtepunt. Pas na de oorlog maakten gewone mensen ook zelf uitstapjes. Kamperen werd eind jaren vijftig populair, toen het recht op vakantie in de CAO’s werd vastgelegd. Vakantie werd voor de meeste mensen langzamerhand synoniem aan op reis gaan.


Bedrijfsuitstapje Stork Hengelo (Bron: Het Geheugen van Nederland)

Veel nostalgische vakantiebeelden zijn te vinden bij VPRO Geschiedenis bij Met Polygoon op vakantie met beelden uit de vorige eeuw vanaf 1922.

Zie ook de Andere Tijden aflevering getiteld Nederland gaat kamperen.

Het Historisch Centrum Overijssel vertoont deze zomer films over dit onderwerp.

Over de geschiedenis van het toerisme in Overijssel verscheen in 1997 Bijtanken in Overijssel en een jaar later kwam het door de Tubantia uitgegeven Vakanties van toen uit.

Vanaf rond 1890 waren er geïllustreerde toeristische gidsen over tientallen plaatsen in Overijssel. De OBD heeft een begin gemaakt met het digitaliseren van deze gidsen. Wat bij de beschrijvingen van de wandelroutes opvalt is dat er toen veel meer natuur (heide en woeste grond) was dan tegenwoordig, veel meer pleisterplaatsen, hotels en vooral reismogelijkheden. Lag een plaats aan het water dan waren er bootverbindingen; ook waren er veel trein- en tramlijnen.