200.000 euro steekt de provincie – naast andere sponsors - in de Twentse Taalbank. Initiatiefnemer Goaitsen van der Vliet wordt conservator van deze eerste poging in Nederland om alle ‘uitingen’ van een bepaald dialect in kaart te brengen. Dus geen bibliografie van verschenen publicaties, nee het gaat om álle uitingen. Naast verhalen, gedichten etc. ook gesproken woord, kranten, reclamemateriaal, tijdschriften, platen en cd’s, film. Het is niet de bedoeling al dit materiaal te verzamelen, maar om vast te leggen en te beschrijven wat er is en waar het zich bevindt. Doel is om een bron van kennis van het Twents te creëren.
Er is natuurlijk al veel onderzoek gedaan naar dialecten in Overijssel. De serie Woordenboek van de Overijsselse dialecten, de woordenboeken van Dijkhuis en Schönfeld Wichers, Soundbites, de digitale dialectenkaart van het Meertens Instituut, van der Vliet’s eigen Dialexicon Twents, De Twentse beweging van Frank Löwik. Maar blijkbaar wordt er vooral gezocht naar ‘uitingen’ in het Twents die niet in bibliotheken of bij oudheidkamers bewaard worden.
Een website, waarop allerlei voorbeelden getoond worden, zal het project ondersteunen. Deze website moet interactief worden, zodat iedereen nieuwe voorbeelden kan aandragen. Dat zal nodig zijn, anders wordt het onbegonnen werk. Alleen al het beschrijven en annoteren van het bekende werk lijkt me een enorme klus.
De OBD heeft in de Overijssel Collectie alle fictie met een Overijssels tintje verzameld: romans, verhalen, gedichten etc. die (gedeeeltelijk) in Overijssel spelen of in dialect geschreven zijn. De dialectverhalen staan in een aparte collectie waar verzorgingstehuizen uit kunnen putten, om b.v. verhalen in dialect aan de bewoners voor te lezen. Ook heeft de OBD een muziekcollectie met platen, cd’s en muziekcassettes van Overijsselse artiesten, waarbij veel nummers in dialect aanwezig zijn.
Uiteraard mag de Twentse Taalbank gebruik maken van dit materiaal – mocht daar iets tussen zitten wat nog niet bekend is. De oudst bekende roman, verhaal, gedicht in het Twents zijn al ontdekt. Ik ben benieuwd wat qua muziek het oudst bekende dialectnummer zal blijken te zijn.
Ook ben ik benieuwd óf en waar grenzen getrokken worden. Worden naast muzikale uitingen, die allemaal te vinden zijn op de website Streektaalmuziek in Nederland, ook nummers als Hanna hef ne grieze verzameld?
2 opmerkingen:
Ik ben niet bekend met de Overijsselse organisaties, maar nu ik je blog enige tijd volg, zou ik als buitenstaander toch denken: dit lijkt me iets voor de OBD of voor de TwentseWelle, of zie ik dat verkeerd??
OT: ik heb naast de Twentse ook de Friese vertaling van Asterix: beide erg leuk. Ik gebruik af en toe de Twenste woordenlijst. Het mooiste Twenste woord vind ik nog steeds: onmeunig.
Een verlate reactie - weekje op vakantie geweest zonder internet.
Wij hebben niet de mensen (vrijwilligers en dialectkenners om zoiets uit te voeren), de Oudheidkamer Twente wel. Zij zijn buren van TwentseWelle, als het goed is wordt daar samengewerkt.
Onmeunig is inderdaad een apart woord, in de Achterhoek zeggen ze onmundig. Het zou oorspronkelijk iets moeten betekenen als onuitsprekelijk (onmondig), maar wordt gebruikt als 'heel erg' mooi, koud etc.
Herman Finkers heeft het ook bekend gemaakt b.v. met zijn OLO (Onmeunig Lager Onderwijs).
Een reactie posten