vrijdag 6 december 2013

Johan Hosmar, kenner van Vriezenveen en Rusluie, overleden

Afgelopen dinsdag overleed op 93-jarige leeftijd de amateur-historicus en publicist Johan Hosmar. Een leven lang heeft hij zich beziggehouden met de geschiedenis van Vriezenveen in het algemeen en met de Vriezenveense handelaars ‘de Rusluie’ in het bijzonder.


De in Wierden opgegroeide Hosmar werd in 1946 in Vriezenveen chef van de afdeling interne zaken op het gemeentehuis. Onder die afdeling ressorteerde ook het archief waar zijn bijzondere belangstelling naar uitging. In dat archief ontdekte hij dat er vanaf de zeventiende eeuw regelmatig melding werd gemaakt van het vertrek van Vriezenveners naar Rusland – en vooral naar Sint-Petersburg - om daar handel te drijven. Toen al begon hij zijn lange Rusluie-speurtocht. Hij las alles wat er maar over deze Rusluie te lezen was, verzamelde alles wat hij maar kon vinden, maakte zelf reizen naar Rusland en ging steeds meer verslag doen van zijn onderzoekingen en naspeuringen in boeken, periodieken en kranten. Een hoogtepunt was een in 1962 door hem georganiseerde grote Rusluie-reunie in Vriezenveen. Toen in 1989 de periode van glasnost en perestrojka aanbrak, gingen ook de Russische archieven voor Hosmar open en bracht hij weer nieuwe boeken uit over de oud-plaatsgenoten die in Sint-Petersburg een goed bestaan hadden opgebouwd, maar na de revolutie in 1917 alles waren kwijtgeraakt en voor een deel weer terugkeerden naar Vriezenveen.

Johan Hosmar was een regelmatige bezoeker van onze Overijssel Collectie, ook al voor 1990 toen de bibliotheekcentrale Overijssel-Oost, voorganger van de OBD en Rijnbrinkgroep, nog in Borne gevestigd was. Maar ook nog gedurende twee zomers in het begin van deze eeuw. Hij was toen al een eindje in de tachtig en kwam met de fiets van Vriezenveen naar Nijverdal om het vooroorlogse geïllustreerde Drents-Overijsselse tijdschrift Eigen Erf door te pluizen. Hij kwam niet vaak met lege handen, meestal nam hij wel knipsels mee voor het ‘archief’ van de Overijssel Collectie en in die laatste twee zomers kocht hij onderweg bij een bakker telkens iets voor bij de koffie voor mij en mijn collega’s. De goedlachse Hosmar zat altijd vol verhalen en plannen.

Publicaties
Johan Hosmar heeft tientallen publicaties op zijn naam staan. De meeste gaan over de geschiedenis van Vriezenveen en over de Rusluie, maar hij schreef ook religieuze gedichten en verhalen voor een aantal christelijke bladen. Hieronder een selectie van zijn werk.
Vriezenveense Rusluie in het rijk der Tsaren (1976)
De grote brand in Vriezenveen (1980)
Graven in Vriezenveen’s verleden (1981)
Sint-Petersburg, stad van de Rusluie (1982)
De Ruslandvaarders (1986)
Vriezenveen in het verleden (1992)
Flitsen uit Vriezenveen’s verleden (1992)
Van krullenjongen tot Russisch admiraal en andere verhalen (1994)
Vriezenveen : een eeuw in woord en beeld (2001)
Sint-Petersburg, stad van Hollandse kooplieden (2001)
Vriezenveen zo het reilde en zeilde (2002)
Wij zijn alleen maar zaaiers, gedichten (2003)
Uit Vriezenveens rijke verleden (2004)
Uit het leven van Vriezenveense boeren, burgers en buitenlui (2005)
Ook stelde hij een groot aantal fotoboekjes samen in de serie ‘In oude ansichten’ over Vriezenveen, Wierden, Westerhaar-Vriezenveensewijk, Rijssen, Hellendoorn-Nijverdal

Geen opmerkingen: