zondag 27 maart 2011

De Mars, voormalig Overijssels tijdschrift

Het tijdschrift De Mars dat verscheen van 1953 tot 1981 wordt nooit uitgeleend bij de OBD. Toch heeft het stof zich nog niet op de gebonden jaargangen kunnen nestelen. Want af en toe haal ik weer eens een paar jaargangen tevoorschijn en ben dan telkens verbaasd over wat er allemaal aan informatie te vinden is. Heel soms ontmoet je iemand die dit vergeten ‘maandblad van en voor Overijssel’ ook heeft herontdekt en ook van mening is dat het tijdschrift gedigitaliseerd zou moeten worden.



De Mars, in eerste instantie een initiatief van de provincie Overijssel, verscheen voor het eerst in januari 1953. In de Raad van Bijstand, later Stichtingsbestuur zaten vertegenwoordigers van vele gesubsidieerde Overijsselse instellingen – wat waren er toen nog veel! De redactie was echter onafhankelijk. Vrijwel alle toentertijd bekende journalisten, publicisten en fotografen hebben kortere of langere tijd aan het blad meegewerkt. De Mars bevatte artikelen over regionale onderwerpen op cultureel, maatschappelijk, economisch en toeristisch terrein. In interviews, in memoriams etc. is veel biografische informatie over Overijsselse personen te vinden, die je elders niet vindt.

Bijzonder
Wat was er zo bijzonder aan dit blad? De aanvankelijke werktitel was ‘Spiegel van Overijssel’. Het blad gaf weer wat er leefde en gebeurde in Overijssel op al eerder genoemde terreinen. Natuurlijk kun je ook 29 jaargangen van kranten doorploegen, maar in De Mars werd het nieuws samengevat in rubrieken als Kroniek van Overijssel of ‘Overijssel kortgeknipt’. Achteraf, en naarmate de tijd verstrijkt steeds meer, zal De Mars een handig Overijssels naslagwerk blijken, vooral wanneer het wordt gedigitaliseerd.
Ook waren er de lange beschouwende artikelen, die je in kranten niet vond in die tijd. De Mars was een soort podium voor journalisten. Zij stelden er een eer in – onder toeziend oog van hun collega’s – goede artikelen te schrijven. Meestal ook vanuit een zeker idealisme. Soms was er bijna geen geld meer en schreven de auteurs zonder een vergoeding te ontvangen.

Einde
Begin jaren 80 viel het doek. Tot grote teleurstelling van de redactie. De provincie als geldschieter moest bezuinigen. De redactie had er grote moeite mee dat er een streep door het tijdschrift werd gezet door personen die er nooit belangstelling voor hadden getoond en die hun besluit ook niet wilden motiveren. Zo kwam er een einde aan een belangrijk, onafhankelijk en kwalitatief goed tijdschrift. Het werd opgevolgd door tijdschriften als Dynamisch Overijssel, een voorloper van de huidige glossy magazines met advertorials.
Een echte opvolger is er nooit geweest. Een blad als De Roskam ademt nog wel de sfeer van De Mars, hoewel kritischer en anders van opzet (kortere artikelen, krantformaat), maar ook strikt onafhankelijk. Ook weer met bijdragen van bekende journalisten/publicisten die hun teksten niet aanleveren om er rijk van te worden.



Ik doe mezelf een plezier en ga De Mars de komende tijd herlezen en op dit blog weergeven wat ik gevonden heb. Geen interesse in die oude kost? Gewoon overslaan. Hieronder is te lezen wat ik zoal tegenkwam in de eerste drie maanden van 1953.
Lange artikelen over:
- de stand van zaken in de Twentse katoenindustrie in 1952 (Joan Gelderman), waarin een schets van de moeilijke voorbije jaren (grondstoffenschaarste, weinig koopkracht) en een gematigd optimisme voor de toekomst – tegenover sombere exportverwachtingen staan de positieve effecten van de vorming van de Benelux.
- toekomstmogelijkheden van de gemeente Giethoorn (C.D. Viehoff)
- het Overijssels Philharmonisch Orkest (Johan Buursink)
- restauratie van stadskernen, een waarschuwend artikel van A.A.C. Maaskant tegen onterechte kaalslag, dat in de wind zou worden geslagen
- de Provincale Opbouworganen (K.A.P. Schaepman)
- Oost-Nederlandse cultuurpolitiek, eerste artikel van een serie geschreven door Willem Diemer over cultuur in Overijssel.
- de plattelander en de industrie (J. Waterink)
- het Landbouwhuishoudonderwijs in Overijssel (J.P. Schieven)
- De grens tussen Nederland en Duitsland (H.A. te Riet)
Verder: Natuur- en landschapimpressies van G.J. Lugard jr. en H. van Heerde, een historisch artikel over de Slag bij Ane (J.H. de Goede), Kerstmis in de gewestelijke literatuur (G.B. Vloedbeld), Twente in de ‘middeweentertied’(A.C. Meyling), een interview met kunstenaar Jan Broeze (C.F Diesch) en In memoriams aangaande Willem Dingeldein en Klaas de Rook en een soort column over Touringcartoerisme van J.A. Veldman, waarin het wangedrag als gevolg van alcoholmisbruik bij groepsuitjes aan de kaak gesteld wordt.



Nieuwsberichten januari-maart 1953:
* de Twentse textielindustrie heeft als eerste bedrijfstak een aantal ondernemingsraden ingesteld
* de gemeenteraad van Hengelo besloot een kwart miljoen beschikbaar te stellen voor de invoering van het vak handenarbeid op alle lagere scholen
* de ontginningen in het waardeloze moerasgebied in Overijssels N.W.-hoek zijn zo ver gevorderd, dat binnenkort het centrumdorp Scheerwolde zal verrijzen op 8 kilometer afstand van van Steenwijk
* het Overijssels Verzetsmonument zal verrijzen op de Markeloseberg
* de zoutproductie in Boekelo is enkele weken geleden voorgoed stopgezet
* Na Drenthe is Overijssel de provincie met de laagste inkomens. Slechts 19 Overijsselaren hadden een jaarinkomen van meer dan 100.000 gulden en 74 belastingplichtigen hadden een jaarinkomen van 50 tot 100 duizend gulden
* onder auspiciën van de Alg. Ver. Twente en de stichting Textielvak werd te Goor geïnstalleerd de Werkgroep beoefening Textielgeschiedenis, die mede het tot stand komen van een textielmuseum beoogt

Geen opmerkingen: