zondag 29 december 2013

Meest bekeken blogposts 2013


Je schrijft niet voor de statistieken. Toch is het aardig om achteraf te zien dat sommige blogposts veel aandacht trokken en andere juist weer niet. Ik heb gekeken welke berichten in korte tijd veel bekeken werden. Niet meegeteld zijn de overzichten van Festivals en van Boekenmarkten in Overijssel, die het hele jaar door bezocht worden en totaal enkele duizenden ‘unieke bezoekers’ opleveren. Evenmin de tweewekelijkse rubriek ‘Regionale uitgaven’, die ook vaak gevonden wordt.

Hieronder een aantal berichten die in korte tijd veel gelezen werden:

Het prozaïsche onderwerp Overijsselse voetbalclubs in de Eredivisie staat bovenaan. Voor het eerst sinds de invoering van het betaald voetbal zijn vier Overijsselse clubs in de Eredivisie vertegenwoordigd, hetgeen door oud-Almeloër Tom Egbers nogal eens wordt benadrukt in Studio Sport. Ik maakte een overzicht van de aanwezigheid van Overijsselse clubs in de Eredivisie in het verleden en van wat ze presteerden.

Op 2 staat een signalering van een blogpost van Bob Coret over Genealogie en open data. Hij heeft prachtig op een rij gezet hoe je een stamboom niet hoeft te beperken tot een saaie opsomming van genealogische gegevens, maar deze kunt verrijken en in een context kunt plaatsen door gebruik te maken van gegevens die je kunt vinden in open databronnen.

Op 3 staat het bericht Archief Twentse Courant 1845-1951 digitaal

Veel interesse ook voor de blogpost Twentse Taalbank: prachtig met een enkel minpuntje

En op 5 staat mijn mening over Poparchief Twente, mooi initiatief maar ...

Nog iets over de statistiek. Vanaf december 2012 kreeg ik te maken met een plotselinge mysterieuze terugval van het aantal bezoekers. Zat ik voor die tijd op tegen de tweehonderd unieke bezoekers per dag, een jaar geleden kelderde het aantal met ruim een derde. Geen idee wat de oorzaak was. Het was geen trend die doorzette, maar het aantal bleef het afgelopen jaar hangen op gemiddeld ruim honderd per dag. Wat mij betreft nog genoeg om nog even door te gaan, maar het moet niet gekker worden.

dinsdag 24 december 2013

SAB zet fotocollectie Hendrika van Groningen online

In 2012 verkreeg Stadsarchief en Athenaeumbibliotheek (SAB) te Deventer een collectie glasnegatieven, gemaakt aan het begin van de 20e eeuw door Hendrika (Rika) van Groningen. De collectie staat sinds vandaag online.


Het gaat om ruim 200 negatieven, alle gemaakt in de periode vóór 1925 en uitsluitend Deventer en omgeving betreffend. Niet alleen fotografeerde Rika haar ouderlijk huis aan de Singel en het aangrenzende Singelplantsoen; ook familieleden en vriendinnen moesten poseren voor haar camera. Rika nam haar camera mee naar de tennisclub en de hockeyclub en fotografeerde diverse plaatsen in Deventer. In tijden van hoog water en van een bevroren IJssel ging zij echt op pad om foto's te maken.

‘De afbeeldingen gunnen ons een inkijkje in het leven van een dame uit een bekende Deventer familie in het begin van de 20e eeuw. Een groot deel van de foto's is bewogen, en over- danwel onderbelicht, maar geven een mooi beeld van een amateurfotografe die haar weg vindt in de fotografie, zowel binnen- als buitenshuis. Het was de tijd waarin fotograferen nog geen wijdverbreide hobby was. Zeker niet voor vrouwen’, aldus SAB op haar website.

maandag 23 december 2013

HCO verwerft 15de eeuws topstuk

Het Historisch Centrum Overijssel heeft een middeleeuws boekje verworven bij een veilinghuis in Haarlem. Het gaat hier om het “Rentenboek van het Olde Beghijnenhuis te Zwolle”.


De naam “rentenboek” is wat misleidend. Daarbij denken we tegenwoordig aan hypotheken of de aanwas op spaargeld, maar met renten werden in de middeleeuwen schenkingen bedoeld. Wie het kon missen schonk in de tijd voor de verzorgingsstaat een deel van zijn zilverlingen aan bejaarden, zieken of behoeftigen. Het Olde Beghijnenhuis –geen klooster maar een vrouwenhuis- dreef op dergelijke liefdadigheid, al brachten ook de inwonende vrouwen heel wat geld binnen. Zo begint het rentenboek met een alinea over drie zussen die het convent aan de Praubstraat betrokken. Mocht een van de zussen het huis verlaten, dan zouden haar bezittingen toevallen aan het Beghijnenhuis als was ze gestorven, waarschuwde de schrijver. (Bron: De Stentor)

Het Olde Convent was de eerste religieuze vrouwengemeenschap in Zwolle. Het ontstond in de tweede helft van de veertiende eeuw, er is dan sprake van een begijnhuis (Praubstraat). De bewoonsters zijn begijnen met een leefregel: die van de derde orde van Sint-Franciscus. Zij vielen onder het geestelijk toezicht van de minderbroeders uit Kampen, die nabij het convent een termijnhuis hadden. Een merkwaardig detail is dat het boekje een korte maar gedetailleerde beschrijving van de beeldenstorm bevat. Het boekje stamt uit het midden van de vijftiende eeuw, al begint het verhaal al in 1368, hiervoor heeft men oudere bronnen gebruikt. Tot 1572 zijn alle schenkingen in het boek bijgeschreven.

Zie voor meer informatie de website van het HCO

zondag 22 december 2013

Mediagrafie (10): Enschede

In de jaren tachtig werkte ik mee aan het samenstellen van bibliografieën en catalogi in gedrukte vorm over voornamelijk Overijssselse onderwerpen. Bibliografieën verschijnen bijna niet meer. Er is ook zoveel meer informatie te vinden dan alleen gedrukte materialen. Hierbij een ‘aanzet tot een mediagrafie’, ditmaal van Enschede. Wie aanvullingen heeft, graag….


Informatie over Enschede is uiteraard te vinden op Plaatsengids en Wikipedia.

Geschiedenis van Enschede
Een beknopt overzicht uit 2001 is hier te vinden en op de website Enschede onze stad.
Een iets minder beknopte geschiedenis van Enschede (bovendien interactief) staat op de website van de Stichting Historische Sociëteit Enschede-Lonneker.
Deze stadsgeschiedenis was de voorloper van de Canon van Enschede, een geschiedenis van Enschede in vijftig vensters.
Zoek in MijnStadMijnDorp op ‘enschede’
Enschedese monumenten van geschiedenis en kunst

Over Enschedese wijken:
Website Enschede-Stad (klik op de kaart)
Het geheugen van Enschede-Zuid
In Wikipedia zijn aparte langere en kortere artikelen te vinden over Enschedese wijken

Plaatsbeschrijvingen
A.J. van de Aa – Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden (1851)
Enschede in 1889
Enschede in 1917
Enschede in 1919
Enschede in 1925
Enschede in 1935

Foto’s – films
Beeldbank van Stadsarchief Enschede
Enschede in oude ansichten
Foto’s op Enschede Stad
Enschede in ansichten
Enschede in de achteruitkijkspiegel
Films in de Twentse Filmbank
Films bij Stadsarchief Enschede
Berichten en filmpjes op Geschiedenis 24
Beeldbank Historisch Centrum Overijssel (foto’s en films)
Fotoarchief Peter Leeuwen
Beeldbank Rijksdienst Cultureel Erfgoed


Romans en verhalen die zich (gedeeltelijk) afspelen in Enschede.

Boeken, tijdschriften, dvd’s etc. over Enschede (zoek op Enschede)

Deventer in historische kaarten

Enschede in de krant

Dialect van Enschede (voorbeelden)

Bekende Enschedeërs van vroeger en nu (vul bij plaats Enschede in)

Genealogie

Enschedese familienamen
Typisch Enschedese familienamen, waarvan in 1947 meer dan de helft van de naamdragers in Enschede woonde – de zogenaamde ‘kernnamen’ in het Nederlands Repertorium van Familienamen (eerst totaal Overijssel, dan Enschede):
Achterberg (114-70), Achterhuis (97-55), Afink (98-55), Agterbosch (50-46), Alderkamp (54-45), Amelink (66-53), Apperloo (50-44), ter Balkt (78-46), Barelds (57-44), Barske (53-30), Beckers (74-64), Berfelo (140-118), Bergink (60-41), Beumers (53-33), Beun (94-72), Beune (91-55), Boll (70-56), Boone (70-44), ter Borg (158-101), Bornebroek (157-113), Bouman (210-128), v.d. Bovenkamp (75-40), Boxem (121-80), Brasz (64-64), v.d. Broek (142-86), Broen (64-60), Budding (5-33), Bult (281-157), Busschers (220-123), Buursen (50-47), Buursink (125-65), Dalenoord (121-112), Dalenoort (92-90), Deen (76-38), Diepeveen (117-66), v.d. Dolder (111-83), ten Donkelaar (147-84), Duursma ( 55-30), Echtermeyer (52-34), Eggert (83-76), van Ek (52-44), Elfering (117-90), Engels (113-68), van Erkelens (87-66), Euverink (50-43), Everink (67-38), Frolich (71-70), Geesing (105-80), Gering (56-52), Goolkate (48-55), Goossens (57-33), Grefte (60-30), Grijsen (50-30), Hagels (88-83), Harberink (98-51), Hardeman (60-50), van Harsselaar (64-64), ter Heegde (146-104), ter Heege (70-53), ter Heide(165-111), Heskamp (53-30), Heupers (97-97), Heutink (310-223), Hillen (57-42), Hofstra (53-30), Hofte (50-27), ter Höfte (122-92), Holl (53-40), Hovestad (70-56), Huitink (53-42), Huizing (134-92), Hummel (63-34), Husken (53-36), Hüve (54-47), Immink (81-41), Jagt (85-51), Japink (50-27), Jasink (50-45), Kamst (90-50), Keppels (110-77), Kerver (94-77), van Kesteren (66-36), Kleinluchtenbeld (88-74), Kloppenburg (72-40), Klijnstra (68-51), Kock (73-40), Koelman (56-28), Kortink (88-68), Kroep (70-35), Kruse (111-82), ter Kuile (74-57), Kwekkeboom (146-96), Lasonder (68-56),Lefers (86-64), Levers (67-37), Libbers (53-40), Lippinkhof (130-93), Luiten (77-63), Lunding (50-35), Lunter (58-54), Lutje Berenbroek (77-76), Lutje Schipholt (66-55), Markerink (51-30), Mastenbroek (52-30), Meere (54-47), Mekkelholt (93-66), Menzo (50-30), Moed (51-30), ter Mors (350-318), ter Morsche (54-48), Padberg (104-56), ter Pelle (54-51), Platvoet (92-50), Pril (60-40), Punte (78-68), Regtop (53-31), Reimerink (138-72), Reudink (84-65), ter Riet (210-170), Robers (155-123), Roolvink (135-86), Roordink (50-35), Roossink (60-44), Roskamp (61-50), Rijkeboer (51-28), v.d. Schaaf ((78-61), van Schaik (64-38), Schildkamp (147-90), Schouwink (214-170), Schuite (93-57), Schukkink (142-128), Slotboom (90-54), Snuverink (162-111), Spaay (90-63), Spiele (94-67), Sprakel (180-121), Steenberg (102-66), Stenvers (58-43), Stokkentre (53-53), Stroink (88-47), Stuivenberg (155-137), Teesink (144-80), Temminck (70-51), Teutelink (76-60), ten Thij (103-77), Ticheler (96-77), Tönis (50-31), van Ulsen (100-68), Vaanholt (135-82), Vaneker (117-86), Veger (54-43), Verbeek (230-128), ten Vergert (77-70), Verveld (73-55), Vogel (100-51), Vogt (52-28), Volkering (53-27), Voogd (185-151), Voogsgeerd (86-84), Vorgers (86-70), Wagelaar (191-155), de Wals (78-47), ter Weele ( 201-127), Weerkamp (65-51), Weggen (66-37), Weldink (96-90), Wermer (86-70), Wesseler (67-56), Wigbers (52-26), Willink (63-35), Wolsink (66-52), Wooldrik (112-82), Wijbenga (50-30), Wijma (78-57), Yspeerd (70-47), Zeggelink (55-33), Zoetman (76-73), Zwarteveen (62-55)

Stadsarchief Enschede: Bevolkingsregister, Akten en registers, Rechterlijk archief

Genealogisch bronmateriaal
Ga naar: Diversen – Regionale bestanden – Digitale bronbewerkingen (link in de tekst) – Overijssel – internet.

zaterdag 21 december 2013

Muziek uit het oosten (69): Getty - Enschede

Een speciale rubriek – voor de liefhebbers van muziek. Van alles wat – in ’t Engels of in ’t plat. Goud en oud, nieuw of fout.


Getty was de zangeres van Teach-In, de laatste Nederlandse winnaar van het Eurovisie songfestival. In 1976, een jaar na dit succes, verliet ze de groep en had ze nog een korte solocarrière. Uit die tijd stamt het lied Enschede. De tekst houdt niet over, zeker niet in vergelijking met het Textielstad van Willem Wilmink. Maar voor de rest past het wel in deze rubriek.

woensdag 18 december 2013

Nieuwe website Historisch Centrum Overijssel

De website van het HCO zag er altijd vertrouwd uit. Waarschijnlijk juist omdat deze al heel lang dezelfde ‘look’ had. De regelmatige bezoeker wist wel waar wat te vinden was. Gisteren werd de vernieuwde website online gezet. Een totale metamorfose.

Klik op de afbeelding om naar de website te gaan

Ook de onregelmatige bezoeker kan nu snel de benodigde informatie vinden door de duidelijke indeling en de snelle navigatiemogelijkheden. Voor iemand die minder specifiek zoekt, valt er veel te grasduinen onder de knoppen ‘onderzoek’ en ‘collectie’. Op de homepage staat het actuele nieuws. Praktische informatie over openingstijden, contact etc. komt op elke pagina weer terug. De nieuwe website is een felicitatie waard!

maandag 16 december 2013

Regionale uitgaven 2013-20

Rubriek met aanschafinformaties voor collectioneurs in de bibliotheken van Overijssel, maar uiteraard ook voor iedere belangstellende.

Ga voor bestellingen (bibliotheken) naar Bicat Wise – Titels – Besteladministratie – Kies voor IAI’s – Week 2013-51

IAI’s 2013-20

Lekker Twente Feest!: de lekkerste recepten, mooiste verhalen & columns / Frederike Krommendijk. - Enschede : Twentsche Courant Tubantia, 2013. - 224 p. - In ringband. – ISBN 9789081538305. - € 19,95


Tekst op cover: ‘Van welk gerecht krijgt u een warm gevoel? Die vraag stelde De Twentsche Courant Tubantia aan haar lezers. Het resultaat is een hartverwarmend kook- en beleefboek. De enthousiaste hobbykoks uit Twente delen niet alleen hun favoriete gerecht, maar ook het verhaal erachter, opgetekend door redacteur/columniste Frederike Krommendijk. Zij schreef bovendien nieuwe columns en geeft ook haar favoriete recept prijs. Fotograaf Carlo ter Ellen maakte er prachtige foto’s bij’.

Het Zwolle boek: palet van een rijke geschiedenis / red. Wim Coster ; auteurs Annèt Bootsma-van Hulten ... [et al.] ; beeldred. Aly Beekhof ... [et al.] ; fotografie Jan van de Wetering. - Zwolle : Waanders Uitgevers, 2013. - 352 p. – ISBN 9789491196478. - € 14,95


Meer dan 350 pagina’s is het dik, dit blokboekje over de geschiedenis van Zwolle. Wim Coster stelde het samen, leden van de Zwolse Historische Vereniging schreven de teksten en het Historisch Centrum Overijssel zorgde voor de illustraties. Het is een prachtig kijk- en leesboek geworden met op elke pagina een illustratie met begeleidende tekst. Het geheel is chronologisch opgebouwd. De opgegraven boerderijen in Ittersumerbroek uit de Bronstijd (3.000-800 v Chr.) vormen de eerste items in het geschiedenisboek van Zwolle, de opening van boekhandel Waanders In de Broeren de laatste. Tussen beide verbergt zich een schat aan wetenswaardigheden.

Oost West ...: verhalen uit de Kop van Overijssel / met medew. van Hans Lafalle, Bert Konterman, Esther Groenenberg ... [et al.]. - Zoetermeer : Free Musketeers, 2013. - 143 p. – ISBN 9789048430949. - € 9,95


Opvolger van de verhalenbundel Dit land vraagt om een boot uit 2012. Bekende en minder bekende inwoners uit de Kop van Overijssel is gevraagd hun jeugdherinneringen op te schrijven naar aanleiding van het thema van dit boek ‘Het dorp van mijn jeugd’. Dit leverde een aantal zeer gevarieerde en lezenswaardige bijdragen op.

De wolven van het Boerenveen / Harry Wonink. - Almere : Uitgeverij Van de Berg, 2013. - 255 p. – ISBN 9789055124121. - € 16,95


Cover-tekst: ‘Rond het begin van de 20e eeuw werden in het Drentse veen vier veenlijken gevonden, vlakbij elkaar. Onderzoek leerde dat ze daar sinds 1633 lagen. Hoe zijn de vier mannen aan hun eind gekomen? De auteur Harry Wonink probeerde zich een voorstelling te maken van het leven van de betrokkenen in 1633. In deze roman over het denkbeeldige Drentse boerendorpje Hoog-Esinghe, toen wolven nog geregeld op rooftocht gingen in het boerenland, zijn vele volksverhalen verwerkt’.
Eerste roman van de auteur van tientallen boeken over de geschiedenis, natuur en landschap van Oost-Nederland.

De academie van het volkskind: Gerrit Bennink gemeenteraadslid en wethouder Hengelo (O) 1900-1927 / Henk Kleinhout. - Uitgeverij de Twentse Welle, 2013. - 176 p. – ISBN 9789071517389. - € 14,95


Gerrit Bennink (1858-1927), aanvankelijk volgeling van Domela Nieuwenhuis, was eind negentiende eeuw dé voorman van de politiek bewuste arbeiders in Twente. Door zijn gevoel voor rechtvaardigheid verloor hij zijn baan en kwam hij in Twente nergens meer aan de slag, hetgeen hem bijna tot de bedelstaf bracht. Hij durfde de fabrikanten Stork ‘geraffineerde uitzuigers’ te noemen, wat hem gevangenisstraf opleverde. Ook hield hij eens een gloedvol betoog over het ‘Twentsch Paradijs’ in de Tweede Kamer. Rond 1900 kon hij niet kiezen tussen anarchisten en sociaal-democraten. Hij zette de strijd tegen uitbuiting en rechteloosheid van Twentse arbeiders voort als onafhankelijk raadslid en wethouder in Hengelo. Over de periode 1880-1900 was al veel geschreven, niet over de laatste 25 jaar van zijn leven. De auteur heeft op een gedegen en toch zeer leesbare wijze deze lacune opgevuld.

Een zwarte dag in Ane: 19 juli 1943: razzia's in Gramsbergen door KK-mannen van kamp Erika / Jan Altena. - Hardenberg : Uitgeverij en Boekhandel Heijink, 2013. - 98 p. – ISBN 9789461939425. - € 14,95


Zoektocht naar de omstandigheden en achtergronden van een droevige gebeurtenis op 19 juli 1943 in Ane. De 18-jarige onderduiker Arend Schipper uit Holten werd bij een razzia doodgeschoten. Zijn dood was volledig toe te rekenen aan landgenoten die met de bezetter heulden. In dit boekje een reconstructie van wat zich afgespeeld heeft.

Schilders tussen Dinkel en Regge: de Twentsche Kunstkring 1934-1950 / [teksten: Paul Abels ... et al. ; fotogr.: Theo Betten ... et al. ; red. en eindred.: Paul Abels]. - Enschede : AFdH Uitgevers, 2013. - 95 p. - Uitg. in samenwerking met Museum Twentse Welle in Enschede. – ISBN 9789072603302. - € 17,50


Boekje uitgegeven naar aanleiding van een tentoonstelling over De Twentsche Kunstkring in Museum TwentseWelle. Het bevat een geschiedenis van dit kunstenaarsgezelschap, geschreven door Peggie Breitbarth en verder bijdragen over de kunstenaars. Ook worden 100 nooit eerder afgebeelde werken uit veelal particulier bezit getoond.

Allerlei proat: verhaaltjes en versjes / Jan Ribberink. - Hardenberg : Heijink, 2013. - 46 p. - € 12,95


Tweede bundel met verhaaltjes en gedichten, deels in dialect, van de bakker uit Diffelen, die tijdens de stille ochtenduren graag mediteerde over een bepaalde gedachte en deze soms op papier zette.